Του Dan Beucke
Ο Καντάφι αναλαμβάνει την εξουσία
Ο Μουαμάρ Καντάφι εμφανίστηκε στη διεθνή πολιτική σκηνή το Σεπτέμβριο του 1969, όταν σε ηλικία 27 χρονών ο Λίβυος αξιωματούχος του στρατού ανήλθε στην εξουσία με ένα αναίμακτο πραξικόπημα κατά του Βασιλιά Ιντρίς. Ο νέος ηγέτης της Λιβύης ήταν υπέρμαχος του αραβικού εθνικισμού, για τον οποίο αποτέλεσαν έναυσμα οι νίκες του Ισραήλ το 1948 και το 1967, αλλά και πολέμιος της Δύσης, καθώς στο παρελθόν η Λιβύη είχε υπάρξει ιταλική αποικία. Στη φωτογραφία, ο Καντάφι απαντά σε ερωτήσεις δημοσιογράφων στο Παρίσι.
Φωτογραφία: Keystone-France/Gamma-Keystone via Getty Images
Ο Καντάφι και η τρομοκρατία
Το πρωινό της 27ης Δεκεμβρίου 1985, τέσσερις ένοπλοι άνδρες άνοιξαν πυρ στο γκισέ εισιτηρίων της ισραηλινής αεροπορικής εταιρείας El Al Airlines, στο Διεθνές Αεροδρόμιο Λεονάρντο Νταβίντσι της Ρώμης (βλ. φωτογραφία). Ο απολογισμός των επιθέσεων στη Ρώμη και στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βιέννης ήταν 19 νεκροί και 140 τραυματίες. Η Λιβύη κατηγορήθηκε ότι στήριζε τους τρομοκράτες του Abu Nidal. Οι Λίβυοι αξιωματούχοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες, όμως χαιρέτισαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις και στήριξαν μια σειρά αντιδυτικών οργανώσεων.
Ο Καντάφι και η τρομοκρατία
Το πρωινό της 27ης Δεκεμβρίου 1985, τέσσερις ένοπλοι άνδρες άνοιξαν πυρ στο γκισέ εισιτηρίων της ισραηλινής αεροπορικής εταιρείας El Al Airlines, στο Διεθνές Αεροδρόμιο Λεονάρντο Νταβίντσι της Ρώμης (βλ. φωτογραφία). Ο απολογισμός των επιθέσεων στη Ρώμη και στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βιέννης ήταν 19 νεκροί και 140 τραυματίες. Η Λιβύη κατηγορήθηκε ότι στήριζε τους τρομοκράτες του Abu Nidal. Οι Λίβυοι αξιωματούχοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες, όμως χαιρέτισαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις και στήριξαν μια σειρά αντιδυτικών οργανώσεων.
Φωτογραφία: Gianni Foggia/Associated Press
Αναμέτρηση δυνάμεων στον Κόλπο της Σύρτης
Τη δεκαετία του 1980, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό αμφισβήτησε επανειλημμένως τις εδαφικές αξιώσεις του Καντάφι στον Κόλπο της Σύρτης, στη Μεσόγειο. Το 1981 και το 1989 μαχητικά αεροσκάφη F-14 του αμερικανικού ναυτικού κατέρριψαν λιβυκά μαχητικά (συμπεριλαμβανομένων των MIG-23, όπως αυτό που απεικονίζεται στη φωτογραφία). Τα περιστατικά σηματοδότησαν την πολιτική της Κυβέρνησης Ρήγκαν για επίδειξη σκληρής στάσης απέναντι σε καθεστώτα που στηρίζουν την τρομοκρατία. Η σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Λιβύης θα γινόταν πολύ πιο θανάσιμη μετά την αερομαχία του 1981.
Αναμέτρηση δυνάμεων στον Κόλπο της Σύρτης
Τη δεκαετία του 1980, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό αμφισβήτησε επανειλημμένως τις εδαφικές αξιώσεις του Καντάφι στον Κόλπο της Σύρτης, στη Μεσόγειο. Το 1981 και το 1989 μαχητικά αεροσκάφη F-14 του αμερικανικού ναυτικού κατέρριψαν λιβυκά μαχητικά (συμπεριλαμβανομένων των MIG-23, όπως αυτό που απεικονίζεται στη φωτογραφία). Τα περιστατικά σηματοδότησαν την πολιτική της Κυβέρνησης Ρήγκαν για επίδειξη σκληρής στάσης απέναντι σε καθεστώτα που στηρίζουν την τρομοκρατία. Η σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Λιβύης θα γινόταν πολύ πιο θανάσιμη μετά την αερομαχία του 1981.
Φωτογραφία: US Navy/DOD via Time Life Pictures/Getty Images
Βομβιστική επίθεση σε ντισκοτέκ του Βερολίνου
Η ντισκοτέκ LaBelle ήταν δημοφιλής τόπος συνάντησης για τους Αμερικανούς στρατιώτες που είχαν τη βάση τους στο Βερολίνο, γεγονός που την καθιστούσε στόχο αντιαμερικανικών τρομοκρατικών επιθέσεων. Το βράδυ της 5ης Απριλίου 1986 εξερράγη μια βόμβα σκοτώνοντας 3 και τραυματίζοντας 229. Οι αμερικανικοί αξιωματούχοι γρήγορα επέρριψαν την ευθύνη στη Λιβύη, παραθέτοντας υποκλεμμένα μηνύματα προς πράκτορες του Καντάφι. Μετά από χρόνια ένα γερμανικό δικαστήριο θα έκρινε ένοχο έναν Λίβυο πράκτορα για συνέργεια στην απόπειρα δολοφονίας. Τααντίποινατης βομβιστικής επίθεσης ήτανάμεσα.
Βομβιστική επίθεση σε ντισκοτέκ του Βερολίνου
Η ντισκοτέκ LaBelle ήταν δημοφιλής τόπος συνάντησης για τους Αμερικανούς στρατιώτες που είχαν τη βάση τους στο Βερολίνο, γεγονός που την καθιστούσε στόχο αντιαμερικανικών τρομοκρατικών επιθέσεων. Το βράδυ της 5ης Απριλίου 1986 εξερράγη μια βόμβα σκοτώνοντας 3 και τραυματίζοντας 229. Οι αμερικανικοί αξιωματούχοι γρήγορα επέρριψαν την ευθύνη στη Λιβύη, παραθέτοντας υποκλεμμένα μηνύματα προς πράκτορες του Καντάφι. Μετά από χρόνια ένα γερμανικό δικαστήριο θα έκρινε ένοχο έναν Λίβυο πράκτορα για συνέργεια στην απόπειρα δολοφονίας. Τααντίποινατης βομβιστικής επίθεσης ήτανάμεσα.
Φωτογραφία: Andreas Schoelzel/Associated Press
Η αντεπίθεση των ΗΠΑ
Μόλις 10 ημέρες μετά τη βομβιστική επίθεση της ντισκοτέκ στο Βερολίνο, τα βομβαρδιστικά F-111 της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας απογειώθηκαν από τις βάσεις τους στην Αγγλία και σύντομα ενώθηκαν με τα αεροσκάφη του Πολεμικού Ναυτικού από αεροπλανοφόρα στη Μεσόγειο. Συνέτριψαν ένα αεροδρόμιο στην Τρίπολη, μια ναυτική βάση και στρατόπεδα εκπαίδευσης τρομοκρατών (βλ. φωτογραφία). Ο Καντάφι γλίτωσε. Σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους της Λιβύης, η υιοθετημένη μικρή κόρη του Καντάφι ήταν ανάμεσα στους 60 νεκρούς.
Φωτογραφία: Gamma via Getty Images
Βομβαρδισμός πτήσης 103 της Pan Am
Τέσσερις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 1988, μια βόμβα που είχε τοποθετηθεί μέσα σε μια βαλίτσα εξερράγη ανατινάζοντας το αεροσκάφος τύπου Boeing 747 το οποίο εκτελούσε την πτήση Λονδίνο – Νέα Υόρκη. Και οι 259 επιβαίνοντες στο αεροπλάνο βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ 11 ακόμη κάτοικοι του Λόκερμπι της Σκωτίας έχασαν τη ζωή τους από την πτώση των φλεγόμενων συντριμμιών. Οι υποψίες έπεσαν στη Λιβύη, καθώς οι έρευνες αποκάλυψαν ένα θραύσμα ενός ολοκληρωμένου κυκλώματος που είχε συνδεθεί με αξιωματούχους της λιβυκής μυστικής υπηρεσίας.
Τέσσερις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 1988, μια βόμβα που είχε τοποθετηθεί μέσα σε μια βαλίτσα εξερράγη ανατινάζοντας το αεροσκάφος τύπου Boeing 747 το οποίο εκτελούσε την πτήση Λονδίνο – Νέα Υόρκη. Και οι 259 επιβαίνοντες στο αεροπλάνο βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ 11 ακόμη κάτοικοι του Λόκερμπι της Σκωτίας έχασαν τη ζωή τους από την πτώση των φλεγόμενων συντριμμιών. Οι υποψίες έπεσαν στη Λιβύη, καθώς οι έρευνες αποκάλυψαν ένα θραύσμα ενός ολοκληρωμένου κυκλώματος που είχε συνδεθεί με αξιωματούχους της λιβυκής μυστικής υπηρεσίας.
Φωτογραφία: Tom Stoddart/Getty Images
Τα Ηνωμένα Έθνη ασκούν πιέσεις
Τα τρία χρόνια των κοινών ερευνών Σκωτίας – ΗΠΑ είχαν ως αποτέλεσμα την παραπομπή σε δίκη δύο Λίβυων για την ανατίναξη του αεροσκάφους της PanAm. Ο Καντάφι αρνήθηκε να παραδώσει τους υπόπτους στη δικαιοσύνη. Ο ΟΗΕ ενέτεινε τις πιέσεις εγκρίνοντας το εμπάργκο πτήσεων και απαγορεύοντας τις εισαγωγές όπλων. Στη φωτογραφία οι Λίβυοι διαδηλώνουν. Ο Καντάφι εντέλει υποχώρησε και τον Ιανουάριο 2001 ο Abdel Basset Alial-Megrahi κρίθηκε ένοχος σε δίκη που διεξήχθη στην Ολλανδία και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.
Τα τρία χρόνια των κοινών ερευνών Σκωτίας – ΗΠΑ είχαν ως αποτέλεσμα την παραπομπή σε δίκη δύο Λίβυων για την ανατίναξη του αεροσκάφους της PanAm. Ο Καντάφι αρνήθηκε να παραδώσει τους υπόπτους στη δικαιοσύνη. Ο ΟΗΕ ενέτεινε τις πιέσεις εγκρίνοντας το εμπάργκο πτήσεων και απαγορεύοντας τις εισαγωγές όπλων. Στη φωτογραφία οι Λίβυοι διαδηλώνουν. Ο Καντάφι εντέλει υποχώρησε και τον Ιανουάριο 2001 ο Abdel Basset Alial-Megrahi κρίθηκε ένοχος σε δίκη που διεξήχθη στην Ολλανδία και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.
Φωτογραφία: Yousef Allan/AssociatedPres
Η Λιβύη εκδιώκει τους Παλαιστίνιους
Η μακρόχρονη υποστήριξη του παλαιστινιακού λαού από τον Καντάφι ήταν ακλόνητη όσο και ανένδοτη. Ο Λίβυος συνταγματάρχης εξοργίστηκε όταν η PLOσύναψε μια ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ και αργότερα μια συμφωνία αυτοδιοίκησης. Ξέσπασε στους χιλιάδες Παλαιστίνιους που ζούσαν και εργάζονταν στη Λιβύη, κατάσχοντας τα σπίτια τους και διώχνοντάς τους από τη χώρα.
Η Λιβύη εκδιώκει τους Παλαιστίνιους
Η μακρόχρονη υποστήριξη του παλαιστινιακού λαού από τον Καντάφι ήταν ακλόνητη όσο και ανένδοτη. Ο Λίβυος συνταγματάρχης εξοργίστηκε όταν η PLOσύναψε μια ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ και αργότερα μια συμφωνία αυτοδιοίκησης. Ξέσπασε στους χιλιάδες Παλαιστίνιους που ζούσαν και εργάζονταν στη Λιβύη, κατάσχοντας τα σπίτια τους και διώχνοντάς τους από τη χώρα.
Φωτογραφία: Amr Nabeel/AFP/Getty Images
Ο Καντάφι υποδέχεται τον Farrakhan
Ο Λίβυος ηγέτης ποτέ δεν έκρυψε το γεγονός ότι χρησιμοποιούσε τα κέρδη της παραγωγής πετρελαίου για να προωθήσει τους σκοπούς του. Το 1996 προκλήθηκε αναταραχή όταν προσπάθησε να δώσει $1 δισ. στο Έθνος του Ισλάμ (NOI) και τον αμφιλεγόμενο ηγέτη του, τον εικονιζόμενο Louis Farrakhan. Η αμερικανική κυβέρνηση εμπόδισε τη συναλλαγή και κατέταξε την κυβέρνηση του Καντάφι στα καθεστώτα που υποθάλπουν την τρομοκρατία.
Ο Καντάφι υποδέχεται τον Farrakhan
Ο Λίβυος ηγέτης ποτέ δεν έκρυψε το γεγονός ότι χρησιμοποιούσε τα κέρδη της παραγωγής πετρελαίου για να προωθήσει τους σκοπούς του. Το 1996 προκλήθηκε αναταραχή όταν προσπάθησε να δώσει $1 δισ. στο Έθνος του Ισλάμ (NOI) και τον αμφιλεγόμενο ηγέτη του, τον εικονιζόμενο Louis Farrakhan. Η αμερικανική κυβέρνηση εμπόδισε τη συναλλαγή και κατέταξε την κυβέρνηση του Καντάφι στα καθεστώτα που υποθάλπουν την τρομοκρατία.
Φωτογραφία: Lino Azzopardi/Associated Press
Οι ιδιοτροπίες του Καντάφι
Ο Λίβυος ηγέτης ήταν πάντα… διαφορετικός. Η προσωπική του φρουρά ασφαλείας αποτελούταν αποκλειστικά από γυναίκες, ενώ Ουκρανές νοσοκόμες παρακολουθούσαν στενά την υγεία του. Τα τηλεγραφήματα της αμερικανικής Πρεσβείας που δημοσίευσε το Wikileaks μιλούν για το φόβο του Καντάφι να πετά πάνω από το νερό και την επιθυμία του να μην ανεβαίνει πάνω από 35 σκαλιά τη φορά, ενώ αναφέρεται επίσης η αδυναμία του στο φλαμένκο.
Ο Λίβυος ηγέτης ήταν πάντα… διαφορετικός. Η προσωπική του φρουρά ασφαλείας αποτελούταν αποκλειστικά από γυναίκες, ενώ Ουκρανές νοσοκόμες παρακολουθούσαν στενά την υγεία του. Τα τηλεγραφήματα της αμερικανικής Πρεσβείας που δημοσίευσε το Wikileaks μιλούν για το φόβο του Καντάφι να πετά πάνω από το νερό και την επιθυμία του να μην ανεβαίνει πάνω από 35 σκαλιά τη φορά, ενώ αναφέρεται επίσης η αδυναμία του στο φλαμένκο.
Φωτογραφία: Christophe Simon/AFP/Getty Images
Η οικογένεια Καντάφι
Η δυσαρέσκεια για την ηγεμονία του Καντάφι πήγαζε εν μέρει και από τη βασιλική αντιμετώπιση των γιων του. Ένας από αυτούς, ο Al-Saadi, αγόρασε τη θέση του σε μια ιταλική ομάδα ποδοσφαίρου (βλ. φωτογραφία), αν και ο μάνατζερ της ομάδας σε μεγάλο βαθμό αρνιόταν να τον συμπεριλάβει στην εντεκάδα. Ένας άλλος γιος του Καντάφι, ο Saif, απέκτησε ένα διδακτορικό από το London School of Economics, στο οποίο κατέβαλε $2,5 εκατομμύρια. Σύμφωνα με αμερικανικό τηλεγράφημα, ο αδελφός του ο Muatassim είχε προσφέρει στη Mariah Carey $1 εκατ. για να τραγουδήσει τέσσερα τραγούδια σε ένα πρωτοχρονιάτικο πάρτι στο St. Barts της Καραϊβικής.
Η οικογένεια Καντάφι
Η δυσαρέσκεια για την ηγεμονία του Καντάφι πήγαζε εν μέρει και από τη βασιλική αντιμετώπιση των γιων του. Ένας από αυτούς, ο Al-Saadi, αγόρασε τη θέση του σε μια ιταλική ομάδα ποδοσφαίρου (βλ. φωτογραφία), αν και ο μάνατζερ της ομάδας σε μεγάλο βαθμό αρνιόταν να τον συμπεριλάβει στην εντεκάδα. Ένας άλλος γιος του Καντάφι, ο Saif, απέκτησε ένα διδακτορικό από το London School of Economics, στο οποίο κατέβαλε $2,5 εκατομμύρια. Σύμφωνα με αμερικανικό τηλεγράφημα, ο αδελφός του ο Muatassim είχε προσφέρει στη Mariah Carey $1 εκατ. για να τραγουδήσει τέσσερα τραγούδια σε ένα πρωτοχρονιάτικο πάρτι στο St. Barts της Καραϊβικής.
Φωτογραφία: Grazia Neri/Getty Images
Ο Καντάφι γυρίζει από το κρύο
Το Σεπτέμβριο του 2004, Ο Αμερικανός Πρόεδρος George W. Bush προέβη στην άρση των εμπορικών κυρώσεων κατά της Λιβύης. Αυτή ήταν η ανταμοιβή της χώρας για την εγκατάλειψη των σχεδίων της να αναπτύξει χημικά και πυρηνικά όπλα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο Καντάφι κατέβαλε τις τελευταίες αποζημιώσεις ύψους $2,7 δισ. στις οικογένειες των θυμάτων της βομβιστικής επίθεσης της PanAm, αφότου το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ αφαίρεσε τη Λιβύη από τον κατάλογο των χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία.
Ο Καντάφι γυρίζει από το κρύο
Το Σεπτέμβριο του 2004, Ο Αμερικανός Πρόεδρος George W. Bush προέβη στην άρση των εμπορικών κυρώσεων κατά της Λιβύης. Αυτή ήταν η ανταμοιβή της χώρας για την εγκατάλειψη των σχεδίων της να αναπτύξει χημικά και πυρηνικά όπλα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο Καντάφι κατέβαλε τις τελευταίες αποζημιώσεις ύψους $2,7 δισ. στις οικογένειες των θυμάτων της βομβιστικής επίθεσης της PanAm, αφότου το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ αφαίρεσε τη Λιβύη από τον κατάλογο των χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία.
Φωτογραφία: Fethi Belaid/AFP/Getty Images
Ο βομβιστής του Λόκερμπι απελευθερώνεται
Τον Αύγουστο του 2009, η κυβέρνηση της Σκωτίας ξαφνικά απελευθέρωσε τον Abdel Basset Alial-Megrahi (ο τρίτος από αριστερά στη φωτογραφία), ο οποίος είχε καταδικαστεί για τη συμμετοχή του στη βομβιστική επίθεση της πτήσης 103 της PanAm και είχε εκτίσει μόλις οκτώ χρόνια ποινής. Η Σκωτία ισχυρίστηκε ότι ο al-Megrahi έπασχε από καρκίνο του προστάτη σε τελικό στάδιο. Ένα μεγάλο μέρος της Δύσης άσκησε σφοδρή κριτική γι’ αυτήν την απόφαση – ιδίως όταν τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας αποκάλυψαν ότι η Λιβύη είχε απειλήσει τη Μεγάλη Βρετανία με εμπορικά αντίποινα αν δεν απελευθερωνόταν ο al-Megrahi.
Ο βομβιστής του Λόκερμπι απελευθερώνεται
Τον Αύγουστο του 2009, η κυβέρνηση της Σκωτίας ξαφνικά απελευθέρωσε τον Abdel Basset Alial-Megrahi (ο τρίτος από αριστερά στη φωτογραφία), ο οποίος είχε καταδικαστεί για τη συμμετοχή του στη βομβιστική επίθεση της πτήσης 103 της PanAm και είχε εκτίσει μόλις οκτώ χρόνια ποινής. Η Σκωτία ισχυρίστηκε ότι ο al-Megrahi έπασχε από καρκίνο του προστάτη σε τελικό στάδιο. Ένα μεγάλο μέρος της Δύσης άσκησε σφοδρή κριτική γι’ αυτήν την απόφαση – ιδίως όταν τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας αποκάλυψαν ότι η Λιβύη είχε απειλήσει τη Μεγάλη Βρετανία με εμπορικά αντίποινα αν δεν απελευθερωνόταν ο al-Megrahi.
Φωτογραφία: AFP/GettyImages
Επιπλήττοντας τα Ηνωμένα έθνη
Το Σεπτέμβριο του 2009, εμφανιζόμενος για πρώτη φορά ενώπιον του ΟΗΕ εδώ και τέσσερις δεκαετίες, ο Καντάφι επιβεβαίωσε τις φήμες της εκκεντρικότητάς του. Παραληρώντας για 90 λεπτά, απαίτησε να διερευνηθεί περεταίρω η δολοφονία του J.F. Kennedy και υποστήριξε ότι η γρίπη των χορίων ήταν ένα εργαστηριακά κατασκευασμένο όπλο. Ο Καντάφι έδωσε τροφή στον τύπο της Νέας Υόρκης όταν προσπάθησε να στήσει το αντίσκηνό του σε μια ιδιοκτησία του DonaldTrump.
Το Σεπτέμβριο του 2009, εμφανιζόμενος για πρώτη φορά ενώπιον του ΟΗΕ εδώ και τέσσερις δεκαετίες, ο Καντάφι επιβεβαίωσε τις φήμες της εκκεντρικότητάς του. Παραληρώντας για 90 λεπτά, απαίτησε να διερευνηθεί περεταίρω η δολοφονία του J.F. Kennedy και υποστήριξε ότι η γρίπη των χορίων ήταν ένα εργαστηριακά κατασκευασμένο όπλο. Ο Καντάφι έδωσε τροφή στον τύπο της Νέας Υόρκης όταν προσπάθησε να στήσει το αντίσκηνό του σε μια ιδιοκτησία του DonaldTrump.
Φωτογραφία: Jeff Zelevansky/Getty Images
Η αραβική άνοιξη καταφτάνει στη Λιβύη
Σε σχέση με τους Τυνήσιους και τους Αιγύπτιους, οι Λίβυοι είναι οικονομικά ευκατάστατοι και μορφωμένοι. Παρόλα αυτά, η χρόνια διαφθορά και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, αλλά και η καταδυνάστευση των δυνάμεων ασφαλείας του Καντάφι έφεραν και στη Λιβύη το επαναστατικό κλίμα που σάρωνε τη Βόρεια Αφρική. Οι πρώτες διαδηλώσεις αφορούσαν την έλλειψη στέγασης στις ανατολικές πόλεις και εξαπλώθηκαν γρήγορα, ενώ στη συνέχεια διευρύνθηκαν για να συμπεριλάβουν εκκλήσεις για ευρύτερες πολιτικές αλλαγές.
Η αραβική άνοιξη καταφτάνει στη Λιβύη
Σε σχέση με τους Τυνήσιους και τους Αιγύπτιους, οι Λίβυοι είναι οικονομικά ευκατάστατοι και μορφωμένοι. Παρόλα αυτά, η χρόνια διαφθορά και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, αλλά και η καταδυνάστευση των δυνάμεων ασφαλείας του Καντάφι έφεραν και στη Λιβύη το επαναστατικό κλίμα που σάρωνε τη Βόρεια Αφρική. Οι πρώτες διαδηλώσεις αφορούσαν την έλλειψη στέγασης στις ανατολικές πόλεις και εξαπλώθηκαν γρήγορα, ενώ στη συνέχεια διευρύνθηκαν για να συμπεριλάβουν εκκλήσεις για ευρύτερες πολιτικές αλλαγές.
Φωτογραφία: Chris Hondros/Getty Images
Η καταστολή
Μετά την άμεση ανατροπή των δικτατόρων της Τυνησίας και της Αιγύπτου, ο Καντάφι δεν ήθελε να πάρει κανένα ρίσκο. Ο στρατός και οι αεροπορικές του δυνάμεις, με τη συνδρομή Αφρικανών μισθοφόρων που προσλήφθηκαν με τα πετροδολάρια της Λιβύης, χτύπησαν ανελέητα. Η διεθνής κατακραυγή κορυφώθηκε όταν η ταξιαρχία Khamis, το σώμα ειδικών δυνάμεων των οποίων ηγείτο ένας από τους γιους του Καντάφι, πυροβόλησε άοπλους διαδηλωτές μπροστά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Η καταστολή
Μετά την άμεση ανατροπή των δικτατόρων της Τυνησίας και της Αιγύπτου, ο Καντάφι δεν ήθελε να πάρει κανένα ρίσκο. Ο στρατός και οι αεροπορικές του δυνάμεις, με τη συνδρομή Αφρικανών μισθοφόρων που προσλήφθηκαν με τα πετροδολάρια της Λιβύης, χτύπησαν ανελέητα. Η διεθνής κατακραυγή κορυφώθηκε όταν η ταξιαρχία Khamis, το σώμα ειδικών δυνάμεων των οποίων ηγείτο ένας από τους γιους του Καντάφι, πυροβόλησε άοπλους διαδηλωτές μπροστά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Φωτογραφία: Odd Andersen/AFP/Getty Images
Στρατιωτική επέμβαση ΗΠΑ και Ευρώπης
Μετά από εβδομάδες διαβουλεύσεων, στις αρχές Μαρτίου ο ΟΗΕ ενέκρινε τη χρήση στρατιωτικής δύναμης για τη δημιουργία μιας ζώνης εναέριου αποκλεισμού και την προστασία των Λίβυων πολιτών. Στις 19 Μαρτίου αμερικανικά αεροσκάφη πλήττουν στρατιωτικούς στόχους της χώρας. Ο Μπαράκ Ομπάμα δηλώνει: «Δεν μπορούμε να μένουμε άπραγοι όταν ένας τύραννος λέει στο λαό του πως δεν θα υπάρξει έλεος». Το NATO ανέλαβε τα ηνία των στρατιωτικών επιχειρήσεων σφυροκοπώντας τη χώρα για μια περίοδο πέντε μηνών, η οποία αποδείχτηκε κρίσιμης σημασίας για την επιτυχία της εξέγερσης.
Στρατιωτική επέμβαση ΗΠΑ και Ευρώπης
Μετά από εβδομάδες διαβουλεύσεων, στις αρχές Μαρτίου ο ΟΗΕ ενέκρινε τη χρήση στρατιωτικής δύναμης για τη δημιουργία μιας ζώνης εναέριου αποκλεισμού και την προστασία των Λίβυων πολιτών. Στις 19 Μαρτίου αμερικανικά αεροσκάφη πλήττουν στρατιωτικούς στόχους της χώρας. Ο Μπαράκ Ομπάμα δηλώνει: «Δεν μπορούμε να μένουμε άπραγοι όταν ένας τύραννος λέει στο λαό του πως δεν θα υπάρξει έλεος». Το NATO ανέλαβε τα ηνία των στρατιωτικών επιχειρήσεων σφυροκοπώντας τη χώρα για μια περίοδο πέντε μηνών, η οποία αποδείχτηκε κρίσιμης σημασίας για την επιτυχία της εξέγερσης.
Φωτογραφία: Patrick Baz/AFP/Getty Images
Ο Καντάφι είναι ανυποχώρητος
Παράλληλα με τις επιθέσεις Ευρώπης και Αμερικής κατά των καθεστωτικών δυνάμεων, οι διπλωμάτες εργάζονταν στα παρασκήνια προσπαθώντας να πείσουν τον Καντάφι να αποχωρήσει ειρηνικά. Η Κυβέρνηση Ομπάμα αναζητούσε μια αφρικανική χώρα που θα δεχόταν να φιλοξενήσει το Λίβυο ηγέτη χωρίς να τον εκθέσει σε ποινικές διώξεις για την βομβιστική επίθεση του Λόκερμπι ή για τα εγκλήματα απέναντι στο λαό του. Στις 30 Απριλίου ο Καντάφι έβγαλε άλλον έναν παραληρηματικό λόγο, ζητώντας από τους επαναστάτες να καταθέσουν τα όπλα τους, προσφέροντάς τους σε αντάλλαγμα αυτοκίνητα και χρήματα.
Παράλληλα με τις επιθέσεις Ευρώπης και Αμερικής κατά των καθεστωτικών δυνάμεων, οι διπλωμάτες εργάζονταν στα παρασκήνια προσπαθώντας να πείσουν τον Καντάφι να αποχωρήσει ειρηνικά. Η Κυβέρνηση Ομπάμα αναζητούσε μια αφρικανική χώρα που θα δεχόταν να φιλοξενήσει το Λίβυο ηγέτη χωρίς να τον εκθέσει σε ποινικές διώξεις για την βομβιστική επίθεση του Λόκερμπι ή για τα εγκλήματα απέναντι στο λαό του. Στις 30 Απριλίου ο Καντάφι έβγαλε άλλον έναν παραληρηματικό λόγο, ζητώντας από τους επαναστάτες να καταθέσουν τα όπλα τους, προσφέροντάς τους σε αντάλλαγμα αυτοκίνητα και χρήματα.
Φωτογραφία: Libyan TV via AFP/Getty Images
Η πτώση της Τρίπολης
Στις 20 Αυγούστου οι μη εκπαιδευμένοι αντικαθεστωτικοί κατάφεραν να εξαπολύσουν μια συντονισμένη επίθεση στην Τρίπολη, το οχυρό του Καντάφι. Η επίθεση αυτή, σε συνδυασμό με τις εξεγέρσεις που είχαν ξεσπάσει στην πόλη, ανάγκασαν τους υποστηρικτές του Καντάφι να βγουν στην επιφάνεια, δίνοντας την ευκαιρία στα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να αναλάβουν δράση. Παράλληλα με την κατάρρευση της αντίστασης, μεταδόθηκε ότι τρεις από τους γιους του Καντάφι είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι. Ο Saif εμφανίστηκε σε μια συνέντευξη τύπου διαψεύδοντας την είδηση και χλευάζοντας τους επαναστάτες. Οι μάχες εξακολουθούσαν να μαίνονται σε περιορισμένους θύλακες, ενώ παράλληλα συνεχίζονταν οι έρευνες για τον επί 42 χρόνια ηγέτη της Λιβύης. Ο Mustafa Abdel Jalil, επικεφαλής του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, δήλωσε: «Η εποχή του Καντάφι έχει τελειώσει».
Η πτώση της Τρίπολης
Στις 20 Αυγούστου οι μη εκπαιδευμένοι αντικαθεστωτικοί κατάφεραν να εξαπολύσουν μια συντονισμένη επίθεση στην Τρίπολη, το οχυρό του Καντάφι. Η επίθεση αυτή, σε συνδυασμό με τις εξεγέρσεις που είχαν ξεσπάσει στην πόλη, ανάγκασαν τους υποστηρικτές του Καντάφι να βγουν στην επιφάνεια, δίνοντας την ευκαιρία στα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να αναλάβουν δράση. Παράλληλα με την κατάρρευση της αντίστασης, μεταδόθηκε ότι τρεις από τους γιους του Καντάφι είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι. Ο Saif εμφανίστηκε σε μια συνέντευξη τύπου διαψεύδοντας την είδηση και χλευάζοντας τους επαναστάτες. Οι μάχες εξακολουθούσαν να μαίνονται σε περιορισμένους θύλακες, ενώ παράλληλα συνεχίζονταν οι έρευνες για τον επί 42 χρόνια ηγέτη της Λιβύης. Ο Mustafa Abdel Jalil, επικεφαλής του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, δήλωσε: «Η εποχή του Καντάφι έχει τελειώσει».
Φωτογραφία: Gianluigi Guercia/AFP/Getty Images
Ο Μουαμάρ Καντάφι σκοτώνεται
Ο Μουαμάρ Καντάφι σκοτώθηκε στις 20 Οκτωβρίου, όταν αντικαθεστωτικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό το Στρατιωτικό Συμβούλιο της Misrata επιτέθηκε στη γενέτειρά του, τη Σύρτη. Οι συνθήκες του θανάτου του είναι αδιευκρίνιστες. Ο υπουργός Άμυνας της Γαλλίας Gerard Longuet δήλωσε ότι η απόπειρα του Καντάφι να διαφύγει από τη Σύρτη εμποδίστηκε από γαλλικά αεροσκάφη. Η λιβυκή τηλεόραση μετέδωσε εικόνες ενός αιμόφυρτου αλλά ακόμη ζωντανού Καντάφι και εν συνεχεία πλάνα του Καντάφι νεκρού. «Ο Καντάφι σκοτώθηκε στα χέρια της επανάστασης», δήλωσε ο αντιπρόεδρος του λιβυκού Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου Abdel Hafiz Ghoga σε δημοσιογράφους στο Benghazi, από όπου ξεκίνησε η εξέγερση. Ο Καντάφι ήταν 69 ετών.
Ο Μουαμάρ Καντάφι σκοτώνεται
Ο Μουαμάρ Καντάφι σκοτώθηκε στις 20 Οκτωβρίου, όταν αντικαθεστωτικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό το Στρατιωτικό Συμβούλιο της Misrata επιτέθηκε στη γενέτειρά του, τη Σύρτη. Οι συνθήκες του θανάτου του είναι αδιευκρίνιστες. Ο υπουργός Άμυνας της Γαλλίας Gerard Longuet δήλωσε ότι η απόπειρα του Καντάφι να διαφύγει από τη Σύρτη εμποδίστηκε από γαλλικά αεροσκάφη. Η λιβυκή τηλεόραση μετέδωσε εικόνες ενός αιμόφυρτου αλλά ακόμη ζωντανού Καντάφι και εν συνεχεία πλάνα του Καντάφι νεκρού. «Ο Καντάφι σκοτώθηκε στα χέρια της επανάστασης», δήλωσε ο αντιπρόεδρος του λιβυκού Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου Abdel Hafiz Ghoga σε δημοσιογράφους στο Benghazi, από όπου ξεκίνησε η εξέγερση. Ο Καντάφι ήταν 69 ετών.
Φωτογραφία: Victor Sokolowicz/Bloomberg
Το βίντεο με τον Καντάφι
Η παραπάνω εικόνα, η οποία είναι από ένα βίντεο που μετέδωσε η λιβυκή τηλεόραση, φέρεται να δείχνει τον πρώην ηγέτη της Λιβύης ζωντανό, περιτριγυρισμένο από αντικαθεστωτικούς μαχητές, στις 20 Οκτωβρίου 2011. Το βίντεο απεικονίζει τους επαναστάτες να έχουν ακινητοποιήσει τον αιμόφυρτο Καντάφι, ο οποίος στηρίζεται στο καπό ενός φορτηγού.
Το βίντεο με τον Καντάφι
Η παραπάνω εικόνα, η οποία είναι από ένα βίντεο που μετέδωσε η λιβυκή τηλεόραση, φέρεται να δείχνει τον πρώην ηγέτη της Λιβύης ζωντανό, περιτριγυρισμένο από αντικαθεστωτικούς μαχητές, στις 20 Οκτωβρίου 2011. Το βίντεο απεικονίζει τους επαναστάτες να έχουν ακινητοποιήσει τον αιμόφυρτο Καντάφι, ο οποίος στηρίζεται στο καπό ενός φορτηγού.
Φωτογραφία: Libyan TV/A
πηγη capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου