Η Τουρκία ζει τον μύθο της

Της ΝΕΦΕΛΗΣ ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΥ

Γίγαντας με πήλινα πόδια ή αναπτυσσόμενη οικονομία στηριζόμενη σε πραγματικά και βιώσιμα δεδομένα είναι η Τουρκία;

Το ερώτημα αυτό διατυπώνεται από διεθνείς οικονομικούς παρατηρητές, με βάση τα επίσημα στοιχεία σχετικά με την οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές της χώρας, η οποία εμφανίζει αύξηση του ΑΕΠ της με ρυθμούς που δεν έχουν καταφέρει καν να πλησιάσουν η Κίνα και η Ινδία που προβάλλονται ως «υπόδειγμα» ραγδαίας ανάπτυξης.

Μέσα στο πρώτο τετράμηνο του 2011, πέρα από κάθε προσδοκία, το τουρκικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 11% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, όπως έκανε γνωστό η στατιστική υπηρεσία της χώρας, διαψεύδοντας όλες τις προβλέψεις, που έκαναν λόγο για αύξηση της τάξης του 9,6%.

Την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Τουρκία είναι σήμερα η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία, αλλά και την πεποίθησή του ότι το μέλλον μόνο θετικές εξελίξεις επιφυλάσσει για τη χώρα εξέφρασε ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Για «υπερθέρμανση», ωστόσο, προειδοποιούν από την πλευρά τους διεθνείς παρατηρητές, οι οποίοι στέκονται στα στοιχεία που αφορούν το εμπορικό ισοζύγιο και τα οποία αποκαλύπτουν ραγδαία αύξηση του ελλείμματος των τρεχουσών συναλλαγών.

Εισαγωγές: +43% Εξαγωγές: +11,7%

Οι εισαγωγές τον Μάιο αυξήθηκαν σχεδόν κατά 43% έναντι αύξησης της τάξης του 11,7% των εξαγωγών, με αποτέλεσμα τη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος σε επίπεδα-ρεκόρ, της τάξης των 10,1 δισ. δολαρίων.

Η κυβέρνηση, ωστόσο, με σκοπό τη μείωση του δημόσιου χρέους, είχε θέσει ως στόχο την αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού τομέα, δίνοντας παράλληλα έμφαση και προσφέροντας την απαραίτητη στήριξη στις εξαγωγές.

Ομως το τελευταίο διάστημα ακούγονται φωνές τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον ανεξέλεγκτο, χωρίς πραγματικό αντίκρισμα, υπερδανεισμό των νοικοκυριών και την κάθετη αύξηση της κατανάλωσης.

Από την πλευρά της, η τράπεζα της Τουρκίας δεν φαίνεται να συμφωνεί, ενώ αναλύσεις στο εσωτερικό αποδίδουν την ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική της αναδυόμενης αυτής οικονομίας στη συμβολή του ενεργειακού κλάδου, χάρη δηλαδή στην αναπτυσσόμενη δραστηριότητα που επιδεικνύουν οι επιχειρήσεις του κλάδου (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια).

Και αυτό παρ' όλο που η Τουρκία, λόγω της αυξημένης ζήτησης, καλείται να πληρώσει μερικές φορές πολύ ακριβά το τίμημα της ανάπτυξης, για την εισαγωγή των απαραίτητων ποσοτήτων πετρελαίου σε περιόδους που η τιμή του αργού δεν κρίνεται διόλου συμφέρουσα.

Χαρακτηριστικό είναι, πάντως, το γεγονός ότι μόνο το 2010 άνοιξαν 485 νέα υποκαταστήματα τραπεζών σε όλη τη χώρα, ενώ ο αριθμός των καταναλωτικών δανείων αυξήθηκε κατά 42% και εκείνος των πιστωτικών καρτών κατά 24%.

Το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό προϊόν διαμορφώνεται, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία, στα 10.079 δολάρια για το 2010, έναντι 8.590 δολαρίων το 2009.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ