Του ΧΑΡΗ ΚΑΡΑΝΙΚΑ
Τα παιχνίδια των Τούρκων µε την παράνοµη µετανάστευση εις βάρος της Ελλάδας αποκαλύπτουν αµερικανικά διπλωµατικά έγγραφα που διέρρευσαν στο Wikileaks. Από τη µια, τούρκος αξιωµατούχος παραδέχεται στον αµερικανό πρεσβευτή στην Αθήνα στις αρχές του 2009 ότι, παρά τη συµφωνία επανεισδοχής, η Τουρκία δεν δεχόταν από την Ελλάδα την επιστροφή παράνοµων µεταναστών µέσω Σµύρνης, επειδή είναι «τουριστική περιοχή». Από την άλλη, µόλις µερικές εβδοµάδες πριν, κατά τη συνάντηση εκπροσώπων των δύο χωρών για την τήρηση του Πρωτοκόλλου Επανεισδοχής που υπογράφηκε το 2001 οι Τούρκοι φέρεται να επικαλούνται λόγους «εθνικής ασφαλείας» για τη Σµύρνη και τα παράλια του Αιγαίου και να αρνούνται να συµµετάσχουν σε οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση για το συγκεκριµένο θέµα.
Νοέµβριος 2008.Η ελληνική αποστολή ταξιδεύει στην Αγκυρα για να συζητήσει πώς θα βελτιωθεί η εφαρµογή του Πρωτοκόλλου για την καταπολέµηση της παράνοµης µετανάστευσης που είχαν συµφωνήσει οι Γιώργος Παπανδρέου και ΙΣµαήλ Τζεµ ακριβώς επτά χρόνια πριν. Στο Πρωτόκολλο Επανεισδοχής αναφερόταν ότι η Ελλάδα θα µπορούσε να επιστρέψει παράνοµους µετανάστες που δεχόταν από την Τουρκία σε τρία σηµεία της γείτονος:στο αεροδρόµιο της Κωνσταντινούπολης, στα Ιψαλα απέναντι από τουςΚήπους στον Εβρο, και στο λιµάνιτης Σµύρνης. Στη συγκεκριµένη συµφωνία, η οποία δεν ενεργοποιήθηκε πλήρως, δεν υπήρχε όριο για τον αριθµό των παράνοµων µεταναστών που όφειλε να δεχθεί πίσω η Τουρκία στα σηµεία επανεισδοχής.
Μερικές ηµέρες µετά τη συνάντησή τους µε τους τούρκους αξιωµατούχους, ο αντιπλοίαρχος του Λιµενικού Σώµατος Ιωάννης Χόρτης και ο σύµβουλος τηςΓ4 ∆ιεύθυνσης ∆ικαιοσύνης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Σένγκεν του ΥΠΕΞ Ιωάννης Ραπτάκης ενηµέρωσαν την αµερικανική πρεσβεία γιατα αποτελέσµατα της προσπάθειάς τους. «Οι συνοµιλίες ήταν φιλικές αλλά οι Τούρκοι ήταν απρόθυµοι να συζητήσουν σοβαράτον κύριο ελληνικό σκοπό: το άνοιγµα του λιµανιού της Σµύρνης ως σηµείο επιστροφής για τους µετανάστες», φέρεταινα είπαν.
Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα 08ATHENS1668 που υπογράφει ο αµερικανός πρεσβευτής Ντάνιελ Σπέκχαρντ, οι έλληνες αξιωµατούχοι προσέθεσαν ότι οι τούρκοι συνοµιλητές τους απέρριψαν οποιαδήποτε επανεισδοχή στα παράλια. Συγκεκριµένα, ο Ραπτάκης εµφανίζεται να λέει ότι η τουρκική πλευρά είπε ότι θα προσπαθήσει να επιταχύνει τις εσωτερικές διαδικασίες γιατις αιτήσεις επιστροφής µεταναστών από την Ελλάδα, αλλά ήταν σκεπτικός σχετικά µε το πότε θα µπορούσε να πραγµατοποιηθεί κάτι τέτοιο. Ο ίδιος φέρεται να λέει ότι «οι Τούρκοι απέρριψαν τις ελληνικέςαιτήσεις για επανεισδοχές στη Σµύρνη παραθέτοντας “λόγους ασφαλείας” για τους οποίους δεν θα έδιναν περαιτέρω εξηγήσεις». Οταν ο Ραπτάκης πρότεινε να βρεθεί ένα άλλο λιµάνι αν η Σµύρνη αποτελούσε πρόβληµα, η τουρκική πλευρά σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα αποκρίθηκε ότι «δεν ήταν έτοιµη να δεχθεί οποιεσδήποτε επανεισδοχές στην ακτή της Ανατολίας».
Φεβρουάριος 2009.Αξιωµατούχοι της αµερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα συναντώνται µε τον γραµµατέα Β’ της τουρκικής πρεσβείας για να συζητήσουν το θέµα της επιστροφής των παράνοµων µεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία. Οπως προκύπτει από το εµπιστευτικό τηλεγράφηµα 09ATHENS226 όπου περιγράφονται οι συζητήσεις των διπλωµατών, ο βασικότερος λόγος για την άρνηση της γείτονος να δεχθεί επιστροφές µεταναστών στη Σµύρνη ήταν ότι πρόκειται για τουριστική περιοχή. Σηµειώνεται πως κατά τη διάρκεια του 2008 οι ελληνικές αρχές είχαν συλλάβει περισσότερους από 146.000 µετανάστες, οιπερισσότεροι από τους οποίους είχαν περάσει στη χώρα από την Τουρκία.
ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ. Κατά τη συνάντηση των Αµερικανών µε τον γραµµατέα της τουρκικής πρεσβείας Tolga Ucak στις 9 Φεβρουαρίου 2009, ο τελευταίος παραδέχθηκε ότι το Πρωτόκολλο όντως όριζε το λιµάνι της Σµύρνης ως σηµείο επανεισδοχής.
«Είπε ότι πρακτικοί και ανθρωπιστικοί λόγοι καθιστούσαν κάτι τέτοιο αδύνατο. Οσον αφορά την πρακτική πλευρά, ανέφερε ότι η Σµύρνη ήταν µία “τουριστική περιοχή” που “δεν µπορούσε να υποστηρίξει” µεγάλο αριθµό επιπλέον κρατούµενων µεταναστών», αναφέρεται στο αµερικανικό διπλωµατικό έγγραφο. Επιπλέον το στέλεχος της τουρκικής πρεσβείας υποστήριξε πως η χώρα του σκοπεύει να χτίσει νέα κέντρα υποδοχής αλλά δεν είχε τόσους πόρους όσους η Ελλάδα και ότι αυτοί οι προβληµατισµοί δεν αφορούν µόνο τη Σµύρνη αλλά κάθε λιµάνι που θα µπορούσε να παίξει τον ρόλο σηµείου επανεισδοχής στην ακτή της Ανατολίας.
«Ο Ucak εξέφρασε την ανησυχία ότι αν η Ελλάδα επέστρεφε τους µετανάστες στην Τουρκία πολύβιαστικά αυτό θα µπορούσε να παραβιάζει νόµους και ανθρώπινα δικαιώµατα. Θα έπρεπε να υπάρχει κάποια διαδικασία ώστε να διασφαλίζεται ότι οι µετανάστες πραγµατικά εισήλθαν στην Ελλάδα από την Τουρκία, αν και ο ίδιος παραδέχθηκε ότι στο Πρωτόκολλο αναφερόταν πως περιστασιακές αποδείξεις θα ήταν επαρκείς.
Είπε επίσης ότι έπρεπε να υπάρχει µία διαδικασία στην Ελλάδα για την εξέταση αιτήσεων ασύλου, ήέστω να τους δίνουν µία πραγµατική ευκαιρία να αιτηθούν άσυλο. Η Ελλάδα έχει δεχθεί την κριτική της Ε.Ε. και µη κυβερνητικών οργανώσεων για τους χαµηλούς ρυθµούς χορήγησης ασύλου. Απλώς δεν θα ήταν αποδεκτό για την Ελλάδα, είπε ο Ucak, να επιστρέφει µετανάστες στην Τουρκία έχοντας εξετάσειλίγο ή καθόλου τις περιπτώσεις τους» αναφέρεται για τον γραµµατέα Β’ τηςτουρκικής πρεσβείας στο εµπιστευτικό τηλεγράφηµα.
Οταν οι Αµερικανοί πίεσαν τον Ucak, εκείνος παραδέχθηκε ότι η Τουρκία, όπως και άλλες χώρες στο µεταναστευτικό µονοπάτι, δεν ήθελαν να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης για µετανάστες που δεν µπορούσανούτε να γυρίσουν πίσω στην πατρίδα τους ούτε να προχωρήσουν στον επόµενο προορισµό. Επεσήµανε δε ότι η Τουρκία θα αντιτασσόταν στην εµπλοκή των Ευρωπαϊκής Ενωσης για την ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων στην περιοχή και ειδικότερα στο Αιγαίο, το οποίο είναι πηγή διενέξεων για τις δύο χώρες. Ο Ucak είπε σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα ότι σε περίπτωση που αποδειχθεί αδύνατη η επαναδιαπραγµάτευσή του Πρωτοκόλλου του 2001, υπάρχει πιθανότητα η Τουρκία να αποσυρθεί από τη συµφωνία.
ΚΑΥΤΗ... ΠΑΤΑΤΑ. «Τα σχόλια της τουρκικής πρεσβείας σχετικά µε τις συνέπειες στον τουρισµό της Σµύρνης και στην ανάγκη της λήψης µέτρων απότην πλευράτης Ελλάδα για τις υποθέσεις ασύλου ανθρώπων που µετέβησαν από την Τουρκία µας φαίνονται προσπάθειες για να ξεφορτωθούν την καυτή πατάτα», έγραφε ο αµερικανός πρεσβευτής Ντάνιελ Σπέκχαρντ για τους Τούρκους.
«Αναγνωρίζουµε ότι η Ελλάδα δεν έχει ενεργήσει τόσο έντονα όσο θα έπρεπε ώστε να αποτρέψει τους µετανάστες να προχωρήσουν στον επόµενο προορισµό τους (συνήθως Ιταλία) ή ότι κινήθηκε όσο πιο γρήγορα µπορούσε για την εισαγωγή των δακτυλικών αποτυπωµάτων των µεταναστών στην EURODAC, την ηλεκτρονική βάση δεδοµένων της Ε.Ε.,ώστε να ανιχνεύεται ότι µπήκαν στην Ευρώπη από την Ελλάδα», συµπλήρωνε ο Σπέκχαρντ.
∆ύο χρόνια µετά το συγκεκριµένο τηλεγράφηµα, στα τέλη Ιανουαρίου 2011, ανακοινώθηκε η ολοκλήρωση των διαπραγµατεύσεων ανάµεσα στην Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Ενωση για τη συµφωνία επανεισδοχής, που ουσιαστικά δεν ικανοποιεί τα αιτήµατα της Αθήνας καθώς για τα επόµενα τέσσερα χρόνια προβλέπεται να ισχύει µόνο για τους τούρκους υπηκόους και όχι για τους υπηκόους άλλων χωρών που µπήκαν στην Ελλάδα µέσω της γείτονος. Υπενθυµίζεται ότι το πρόβληµα της Αθήνας είναι οι παράνοµοι µετανάστες από τρίτες χώρες, όπως το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Πακιστάν, το µονοπάτι των οποίων για την Ευρώπη περνάει από την Τουρκία και όχι οι ίδιοι οι τούρκοι λαθροµετανάστες.
«Οι έλληνες λιµενικοί ευθύνονται για τον πνιγµό των 42 λαθροµεταναστών»
ΤΟΥΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΥΣ των Τούρκων ότι έλληνες λιµενικοί ευθύνονταν για τον πνιγµό µεταναστών στις 26 Σεπτεµβρίου 2006 στα ανοικτά του Καραµπουρούν αµφισβητούσαν µέλη του τουρκικού γραφείου της Υπάτης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σύµφωνα µε εµπιστευτικό τηλεγράφηµα. Οπως προκύπτει από το διπλωµατικό έγγραφο 06Ankara5866, το οποίο εστάλη στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ από την αµερικανική πρεσβεία στην Αγκυρα στις 10 Οκτωβρίου 2006, στέλεχος του τουρκικού ΥΠΕΞ διεµήνυε στους Αµερικανούς ότι οι Ελληνες πέταξαν 42 µετανάστες σε τουρκικά ύδατα, γεγονός το οποίο συνδέεται µε έξι θανάτους έως εκείνη τη στιγµή. Ηδη από τις 27 Σεπτεµβρίου το τουρκικό ΥΠΕΞ είχε διαµαρτυρηθεί δηµοσίως και µέσω διπλωµατικών καναλιών στις ελληνικές Αρχές. Σηµειώνεται πως µόλις έξι ηµέρες πριν από το συγκεκριµένο συµβάν, η «Χουριέτ» δηµοσίευσε µία παρόµοια ιστορία απόρριψης µεταναστών από άνδρες της ελληνικής Λιµενοφυλακής στη θαλάσσια περιοχή κοντά στο Αϊβαλί στις αρχές εκείνου του καλοκαιριού, ενώ µνηµόνευε και άλλο περιστατικό από τον Ιούλιο του 2004. Την ηµέρα του δηµοσιεύµατος, στις 20 Σεπτεµβρίου 2006, η ΥΠΕΞ Ντόρα Μπακογιάννη συνάντησε τον τούρκο οµόλογό της Αµπντουλάχ Γκιουλ για να συζητήσουν τα µέτρα οικοδόµησης εµπιστοσύνης που είχαν υιοθετηθεί από τον προηγούµενο Μάιο.
Στο εµπιστευτικό τηλεγράφηµα στέλεχος του τουρκικού ΥΠΕΞ φέρεται να λέει ότι «οι έλληνες αξιωµατούχοι σταθερά καταργούν το διµερές πρωτόκολλο Ελλάδας - Τουρκίας για την επανεισδοχή» παράνοµων µεταναστών και ότι η χώρα µας αρνείται να ανταποκριθεί στα τουρκικά αιτήµατα για τη δηµιουργία διµερούς επιτροπής συντονισµού στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου, ώστε να συζητούνται τέτοιου είδους θέµατα. Επιπλέον, υποστήριξε ότι αρκετοί µετανάστες ταξιδεύουν απευθείας από τη Βόρεια Αφρική στην Ελλάδα µε πλοιάρια και πως οι ελληνικές Αρχές επιχειρούν να τους προωθήσουν στην Τουρκία, ανεξαρτήτως προέλευσης.
Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα, κατά τη συνάντηση των Αµερικανών της πρεσβείας στην Αγκυρα µε µέλη του τουρκικού γραφείου της Υπάτης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ειπώθηκε ότι «είναι ξεκάθαρο πως διαπράχθηκε ένα έγκληµα αλλά είναι πολύ δύσκολο να αναγνωριστούν µε βεβαιότητα οι δράστες». Σε συνεντεύξεις που πραγµατοποίησε στέλεχος της Υπάτης Αρµοστείας µε τους 26 µετανάστες που επιβίωσαν, αναφέρθηκε αρχικά ότι Ελληνες τους πέταξαν στην θάλασσα. Οταν το στέλεχος του οργανισµού ρώτησε τους µετανάστες πώς ήξεραν ότι πρόκειται για Ελληνες, κάποιοι είπαν ότι είδαν την ελληνική σηµαία. Και όταν ρωτήθηκαν πώς µπορούσαν να δουν την ελληνική σηµαία, ενώ πριν έλεγαν “πόσο πολύ σκοτεινά ήταν”, τότε υποστήριξαν ότι άκουσαν να µιλάνε ελληνικά. «Πώς αυτοί οι Τυνήσιοι, Λιβανέζοι, Ιρακινοί και άλλοι γνώριζαν ότι επρόκειτο για ελληνικά είναι ασαφές» αναφέρεται.
Και σηµειώνει στο σχόλιό του ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αγκυρα:
«Εξακολουθεί να είναι αδύνατο να πει κανείς µε βεβαιότητα ότι Ελληνες είχαν πράγµατι εµπλακεί στην απόρριψη παράνοµων µεταναστών στη θάλασσα. Είναι εξίσου ασαφές εάν αυτό ήταν ένα είδος περίτεχνου τεχνάσµατος από τους Τούρκους ώστε να κατηγορήσουν την Ελλάδα».
TA NEA
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου