Ξεχάστε για λίγο την Αίγυπτο, προσπεράστε την κρίση νερού στην Κίνα, αγνοήστε τις αναταραχές στους δρόμους του Μπανγκλαντές. Αν θέλετε να δείτε πόσο ακραίες είναι οι επιπτώσεις της αύξησης των τιμών των τροφίμων, ρίξτε μια ματιά στην πλούσια Ιαπωνία.
Τόσο μεγάλες είναι οι αυξήσεις, που οι οικονομολόγοι τις θεωρούν τον λόγο που η κατ’ εξοχήν αποπληθωριστική Ιαπωνία οδεύει προς τον πληθωρισμό. Παρ’ όλα αυτά, το αυξανόμενο κόστος για εμπορεύματα όπως το σιτάρι, το καλαμπόκι και ο καφές μπορεί να καταφέρει αυτό που δεν μπόρεσε ρευστότητα τρισ. δολαρίων της κεντρικής τράπεζας.
Ωστόσο, οι οικονομικές συνέπειες των υψηλών τιμών των τροφίμων ωχριούν σε σύγκριση με τις κοινωνικές. Το βάρος είναι μεγαλύτερο στην Ασία, η οποία φιλοξενεί την πλειονότητα όσων ζουν με λιγότερα από δύο δολάρια ανά ημέρα. Αυτό θα μπορούσε να είχε σημαντικές επιπτώσεις για την προοπτική χρέους της Ασίας, και ακόμα μεγαλύτερες για τους ηγέτες που αποσκοπούν στην αποφυγή μαζικών διαδηλώσεων.
Τι διαφορά μπορούν να κάνουν λίγοι μήνες! Τον Οκτώβριο, τις συζητήσεις μονοπωλούσε το πόσο ανεπηρέαστη ήταν η Ασία στις κακουχίες της Wall Street. Πλέον, οι κυβερνήσεις της περιοχής ασχολούνται με τη δική τους κρίση, η οποία σχετίζεται με ένα τοξικό μείγμα αυξανόμενης ζήτησης τροφίμων, αντίξοων καιρικών συνθηκών και μηδενικών επιτοκίων ανά τον κόσμο.
Δεν είναι υπερβολή όταν ο γνωστός οικονομολόγος που είχε προβλέψει την αμερικανική χρηματιστηριακή κρίση, Νουριέλ Ρουμπινί, δήλωνε ότι η ανοδική πορεία στις τιμές τροφίμων και ενέργειας τροφοδοτούν τον πληθωρισμό των αναδυόμενων αγορών σε τόσο επικίνδυνα επίπεδα, που είναι ικανά να ανατρέψουν κυβερνήσεις. Ο πρώην πρόεδρος της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ μπορεί να το επιβεβαιώσει αυτό.
Είναι σημαντικό σε αυτή τη φάση να εξετάσει κανείς τις παρενέργειες. Τα Ηνωμένα Εθνη υπολογίζουν ότι οι χώρες δαπάνησαν το 2010 τουλάχιστον ένα τρισ. δολάρια σε εισαγωγές τροφίμων, με τις φτωχότερες να πληρώνουν έως και 20% περισσότερο από ό,τι το 2009. Οι συγκεκριμένες αυξήσεις έχουν μόλις ξεκινήσει. Τον Ιανουάριο, οι τιμές των τροφίμων ανήλθαν σε νέο ρεκόρ. Αυτή η κρίση θα μπορούσε με τη σειρά της να οδηγήσει σε κρίση χρέους. Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι Ασιάτες ηγέτες θα προχωρήσουν αργά ή γρήγορα σε μια αύξηση των επιδοτήσεων ή μείωση των φόρων εισαγωγής.
Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις που προκύπτουν από το παραπάνω σενάριο δεν λαμβάνουν την προσοχή που τους αρμόζει. Το ίδιο ισχύει για τους κινδύνους κοινωνικής αστάθειας. Οι εξελίξεις στην Αίγυπτο αποτελούν ιδανικό παράδειγμα του πώς οι άνθρωποι που ζουν κοντά στα όρια της φτώχειας μπορούν να αποκτήσουν άμεσα κίνητρο για αλλαγή. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εστιάσουν τις προσπάθειές τους στο πώς θα απαλύνουν το χτύπημα από τις αυξήσεις των τιμών, ακόμα και αν χρειαστεί να τα βάλουν με τη Standard & Poor’s και τη Moody’s. Σε αντίθετη περίπτωση, θα έχουν στα χέρια τους μια μεγαλύτερη κρίση από ό,τι μπορούν να χωνέψουν οι ψηφοφόροι και οι επενδυτές μαζί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου