Οι θυµωµένοι φύλαρχοι κρατούν το κλειδί και τα πετρέλαια

Της ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΠΑΣΤΕΑ

Προβληµατικές δείχνουν οι περισσότερες επιλογές για τη διαδοχή στην εξουσία στη Λιβύη – οι γιοι του Καντάφι, ο στρατός, η αντιπολίτευση, οι ισλαµιστές. Ετσι, δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν ότι οι κάποτε πανίσχυρες φυλές της Λιβύης θα κληθούν να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο την επόµενη ηµέρα. 

Ωστόσο, οι σχέσεις των φυλών µεταξύ τους αλλά και µε την Τρίπολη δεν είναι αγαστές.«Η αντιπαράθεση αρχίζει το 1951 όταν δηµιουργήθηκε η χώρα», λέει ο καθηγητής Ντερκ Βαντεβάλ, ειδικός για τη Λιβύη στο Κολέγιο του Ντάρτµουθ και συγγραφέας του βιβλίου «Ιστορία της σύγχρονης Λιβύης». «Οι επαρχίες ενώθηκαν όπως όπως. Η Λιβύη ήταν ένα τεχνητό κατασκεύασµα και γι’ αυτό υπάρχει πάντοτε ένταση µεταξύ της Κυρηναϊκής και της (δυτικής περιοχής της) Τριπολιτάνιας». Οταν ο ηγέτης µιας φυλής από τα ανατολικά της χώρας δηµόσια αποκήρυξε τις πράξεις του καθεστώτος Καντάφι την Κυριακή, λίγοι γνώστες της λιβυκής Ιστορίας εξεπλάγησαν. Στην περιοχή της Κυρηναϊκής που βρίσκεται στο επίκεντρο των πρόσφατων ταραχών, τα µέλη αρκετών φυλών αντιτίθενται σφόδρα στην κυβέρνηση εδώ και πολλά χρόνια.

ΚάθΩΣ ΤΟ 90% των εξαγωγών πετρελαίου της Λιβύης προέρχεται από τα κοιτάσµατα της Κυρηναϊκής, υπάρχει η γενική πεποίθηση ότι οι κάτοικοί της δεν αντιµετωπίζονται επί ίσοις όροις από την κυβέρνηση Καντάφι ούτε απολαµβάνουν δίκαιο µερίδιο των κερδών. Η απειλή για διακοπή των εξαγωγών πετρελαίου προς τις δυτικές χώρες που απηύθυνε ο ηγέτης της φυλής Αλ Ζουβάγια το Σαββατοκύριακο, ήταν ένας τρόπος να δηµοσιοποιηθούν τόσο το «παράπονο» για τα οικονοµικά όσο και η πολύχρονη δυσφορία προς την κυβέρνηση. Σύντοµα η Βαρφάλα που είναι και η µεγαλύτερη φυλή της Λιβύης ακολούθησε το παράδειγµα, µε τον αρχηγό της να δηλώνει στο Αλ Τζαζίρα: «Λέµε στον αδελφό Καντάφι ότι δεν είναι πλέον αδελφός µας, του λέµε να φύγει από τη χώρα».

Οπως σηµειώνουν οι «Times», τα τελευταία 41 χρόνια ο Καντάφι έχει επιλέξει για την κυβέρνηση λίγα στελέχη από άλλες φυλές εκτός της Καντάφα, που είναι µια µικρή και αδύναµη φυλή γνωστή για την προσήλωσή της στη θρησκεία. «Ο Καντάφι χρησιµοποιεί την αστυνοµία και τους διορισµούς στον στρατό για να φέρει µια φυλή κοντά του», λέει ο δρ Φαράζ Νατζέµ, συγγραφέας του βιβλίου «Φυλές, Ισλάµ και κράτος στη Λιβύη». Αυτοί οι διαχωρισµοί είχαν ως αποτέλεσµα το 1993 την απόπειρα πραξικοπήµατος από τη φυλή Βαρφάλα, η οποία κατέληξε σε εκτέλεση έξι ανώτατων αξιωµατικών του στρατού από τη φυλή. Επειδή υπήρχαν υπόνοιες για συµµετοχή στο πραξικόπηµα και της φυλής Μαγκαρίχα ο Αµπντεσαλέµ Τζαλούντ, παιδικός φίλος του Καντάφι και µέλος της φυλής τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισµό.

Η αυξανόµενη εχθρότητα των φυλών απέναντι στην κυβέρνηση υποδαυλίζεται και από την αντιπαράθεση ανατολικών και δυτικών περιοχών καθώς και από την κόντρα της Τρίπολης µε τη Βεγγάζη. Πολλοί κάτοικοι των ανατολικών περιοχών αναπολούν τις ηµέρες του βασιλιά Ιντρίς, τον οποίο ανέτρεψε το 1969 ο Καντάφι µε πραξικόπηµα. Η ενίσχυση του ισλαµικού εξτρεµισµού τη δεκαετία του ‘90 συνέβαλε στη φήµη της περιοχής ως άντρου επαναστατών που δύσκολα µπορεί να ελεγχθεί.

ΤΑ ΝΕΑ