Στο 20% του ΑΕΠ ανέρχεται η αδήλωτη εργασία στην Ελλάδα

Της Μαριας Δεληθαναση

Η αδήλωτη εργασία στην Ελλάδα αντιστοιχεί στο 20% του ΑΕΠ μας, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας δεύτερη μεταξύ των Ε.Ε.-27. Σύμφωνα με άλλη έρευνα, μεταξύ 21 κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, η χώρα μας είναι «πρωταθλήτρια» στη μαύρη αγορά, με το 25% της παραγωγής να διακινείται χωρίς παραστατικά και το κράτος να χάνει ετησίως 85 εκατ. ευρώ.

Εργασιακό trafficking

Το σοβαρό πρόβλημα της εμπορίας ανθρώπων και της εργασιακής εκμετάλλευσης αναλύθηκε  σε συνάντηση ειδικών από Ελλάδα και Κύπρο, που διοργάνωσε το Κέντρο Συμπαράστασης Παλιννοστούντων Μεταναστών. Μιλώντας για την ελληνική εμπειρία, ο ειδικός γραμματέας του ΣΕΠΕ κ. Μ. Χάλαρης σημείωσε ότι από τους ελέγχους που έκαναν μεικτά κλιμάκια ΣΕΠΕ - ΕΥΠΕΑ (Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας - Ειδική Υπηρεσία Ελέγχου Ασφάλισης του ΙΚΑ) το 2010, διαπιστώθηκε ότι το 31,54% των αλλοδαπών εργαζομένων με άδεια παραμονής και το 22,58% των ημεδαπών εργαζομένων ήταν ανασφάλιστοι. Οι δύο υπηρεσίες έλεγξαν 27.538 επιχειρήσεις που αντιστοιχούν στο 3% των συνόλου των επιχειρήσεων. Ελέγχθηκαν 77.666 εργαζόμενοι, και ανασφάλιστοι βρέθηκαν 19.435 εργαζόμενοι (6.687 αλλοδαποί και 12.748 ημεδαποί).

Αυτό που τονίσθηκε επανειλημμένως στην ημερίδα είναι ότι το εργασιακό trafficking έχει αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό στη χώρα, ώστε πλέον έχει επεκταθεί πέρα από τους αλλοδαπούς και στους Ελληνες. Οπως είπε ο κ. Χάλαρης, «η πλειονότητα των αδήλωτων εργαζομένων ανήκει στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, που δεν έχουν τη δύναμη να διαπραγματευθούν τους όρους και τις συνθήκες εργασίας τους». Ο κ. Ιωάννης Κουζής, αναπληρωτής καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, συμπλήρωσε: 

«Η υφαρπαγή της συναίνεσης σε επονείδιστες συνθήκες εργασίας παίρνει όλο και μεγαλύτερη έκταση. Θεωρώ ότι συμβαίνει ένα οργανωμένο έγκλημα εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας, σε συνάρτηση με θεσμοθετημένους όρους εργασιακής συμπίεσης. Εάν για το απλό, που είναι η παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας, υπάρχει έλλειμμα που αφορά το 70% των Ελλήνων εργαζομένων, φανταζόμαστε τι συμβαίνει με το εργασιακό trafficking». 

Η καθηγήτρια του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Αθανασία Συκιώτου διευκρίνισε ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, αφού από δεκαετίας έχουν εντοπισθεί πλοία να μεταφέρουν σε ευρωπαϊκά κράτη εργάτες που εργάζονται υπό ανεπίτρεπτες συνθήκες, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Οι ομιλούντες τόνισαν την ανάγκη να υπάρξουν συνέργειες μεταξύ των συναρμόδιων φορέων (Αστυνομία, Εισαγγελία, υπ. Δικαιοσύνης, υπ. Εξωτερικών, ΣΕΠΕ, συνεργασία με ΜΚΟ, σύσταση κοινών ομάδων) και πολιτική βούληση. Αυτή εκφράζεται την ερχόμενη εβδομάδα με την παρουσίαση στο υπουργικό συμβούλιο του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του ΣΕΠΕ, του οποίου οι αρμοδιότητες επεκτείνονται στην αδήλωτη εργασία παράνομων μεταναστών. Επίσης, κατοχυρώνεται η δυνατότητα των παράνομων αλλοδαπών να καταγγέλλουν εργοδότες.

Αγροτικές επιχειρήσεις

Στην ελεγκτική αρμοδιότητα του ΣΕΠΕ θα υπαχθούν οι 30.000 αγροτικές επιχειρήσεις (επιχειρήσεις τυποποίησης αγροτικών προϊόντων) της χώρας, αλλά δυστυχώς δεν θα επεκταθεί ο έλεγχος στους εργάτες γης, αν και το είχαν ζητήσει το ΣΕΠΕ και ο κ. Χάλαρης. 

Επίσης, δεν διευθετήθηκε τελικά το φλέγον θέμα της συνυπευθυνότητας αυτού που παρέχει την εργολαβία και αυτού που την εκτελεί με τη μορφή υπεργολαβίας. Τέλος, καθιερώνεται συνεργασία μεταξύ ΓΣΕΕ - ΙΚΑ/ΕΤΕΜ - Γεν. Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων για ενημέρωση στοιχείων.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ