Ο Αμβρακικός Κόλπος αργοπεθαίνει

Του Γιαννη Eλαφρου

Νεκρή θάλασσα κινδυνεύει να γίνει ο Αμβρακικός Κόλπος, εάν συνεχιστεί η σημερινή ανεξέλεγκτη κατάσταση ρύπανσης. Ηδη κάτω από τα 35 μέτρα βάθος δεν υπάρχει καθόλου οξυγόνο, ενώ και από το βάθος των 25 μ. το οξυγόνο είναι ελάχιστο! Πρόκειται για εντυπωσιακά και άκρως ανησυχητικά ευρήματα έρευνας του Δικτύου Εργαστηρίων «Ωκεανός» του Πανεπιστημίου Πατρών.

Ενας από τους πλουσιότερους σε αλιεύματα κόλπους αργοπεθαίνει. «Μεγάλη έκπληξη για τους ερευνητές αποτέλεσε η ανακάλυψη της ανοξικής ζώνης, κάτω από τα 30-35 μ. βάθος, στην οποία δεν υπάρχει ζωή, ούτε βεβαίως ψάρια. Υπάρχουν μόνο κάποια βακτήρια που ζουν χωρίς οξυγόνο (αναερόβια)», λέει  ο κ. Γιώργος Φερεντίνος, καθηγητής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών και συντονιστής του Δικτύου «Ωκεανός». «Τα βακτήρια διασπούν τα αργιλικά ορυκτά του πυθμένα χρησιμοποιώντας το οξυγόνο που υπάρχει σε αυτά για τη σήψη της οργανικής ύλης και παράγοντας υδρόθειο και μεθάνιο, αέρια που είναι τοξικά για οποιονδήποτε οργανισμό», συμπληρώνει ο κ. Φερεντίνος. Αυτή είναι η αιτία για τη δυσοσμία, που εμφανίζεται κατά καιρούς στην περιοχή, και τη μαύρη λάσπη του πυθμένα.

Καθώς ο Αμβρακικός Κόλπος, ο μοναδικός κόλπος τύπου φιορδ στη Μεσόγειο, έχει αρκετά μεγάλο βάθος (40-55 μέτρα) οι ποσότητες νερού που μένουν χωρίς ζωή είναι μεγάλες, με αποτέλεσμα θαλάσσια είδη, όπως οι γαρίδες που διαβιούν στον πυθμένα, να μειώνονται πολύ.

Την «εξαφάνιση» του οξυγόνου προκαλεί η πληθώρα οργανικής ύλης που πέφτει στον Αμβρακικό. «Τα απόβλητα της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της μεγάλης οικιστικής ανάπτυξης εκχύνονται ανεπεξέργαστα στον κόλπο, τροφοδοτώντας τον με οργανική ύλη. Επίσης, μεγάλες ποσότητες λιπασμάτων, λόγω και της ανεξέλεγκτης χρήσης τους, μεταφέρονται με τη βροχή στον κόλπο και με τη σειρά τους υποβοηθούν στην αύξηση του φυτοπλαγκτού στο θαλασσινό νερό, το οποίο επίσης μετατρέπεται σε οργανική ύλη», εξηγεί ο κ. Φερεντίνος. Για να σωθεί ο Αμβρακικός Κόλπος πρέπει να δημιουργηθούν μονάδες βιολογικής επεξεργασίας οικιακών και κτηνοτροφικών αποβλήτων και να ελαττωθεί η εισροή λιπασμάτων.

Η διαδικασία αργού θανάτου του Αμβρακικού έχει αρχίσει εδώ και 20-25 χρόνια. «Αποτελεί μεγάλο ερώτημα γιατί δεν έγιναν αντιληπτές, παρότι δαπανήθηκαν εκατομμύρια ευρώ από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς την τελευταία 20ετία για την προστασία του», σημειώνει.

(Το Δίκτυο «Ωκεανός» είναι μια κίνηση εξειδικευμένων ερευνητών του Πανεπιστημίου Πατρών στις επιστήμες των θαλασσών και των εσωτερικών υδάτων.)

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ