Περί ιστορίας

ΑΡΘΡΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Του ΚΩΣΤΑ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ

Υπάρχουν δύο διαστάσεις σε ό,τι αφορά τη διδασκαλία της ιστορίας στην εκπαίδευση.Αν θα πρέπει να διδάσκεται η ιστορία στα νέα παιδιά και ποιο θα πρέπει να είναι το περιεχόµενο των εγχειριδίων.

Θα αφήσω προς το παρόν ασχολίαστο το δεύτερο και θα µείνω στο πρώτο. Αφήνω το δεύτερο διότι χρειάζεται άλλου είδους διαπραγµάτευση και στο κάτω κάτω έχει να κάνει µε γενικότερα και ειδικότερα θέµατα ιδεολογίας.

Είναι λοιπόν η ιστορία µια ύλη που χωρίς αντιρρήσεις πρέπει να τροφοδοτεί τη νεαρή συνείδηση των πολιτών;  

Αλήθεια, αγνοούµε πως ακόµα και η λέξη «Ιστορία» και µάλιστα σ όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες ετυµολογείται από το ρήµα «οίδα» που σηµαίνει γνωρίζω;  

Αλήθεια, αγνοούµε πως ένας από τους θεµελιώδεις ορισµούς της έννοιας «άνθρωπος» είναι: «ζώον ιστορικόν»; Και είναι ιστορικόν ζώον ο άνθρωπος διότι είναι ζώον µνήµον που σηµαίνει λογικόν;

Ιστορικόν είναι το µνήµον λογικόν ζώον επειδή έχει συνείδηση των τριών διαστάσεων του χρόνου, του παρελθόντος, του παρόντος και του µέλλοντος. Αλίµονο, λοιπόν, αν ένα νεαρό πλάσµα δεν συνειδητοποιεί τη θέση του στον κόσµο µέσα από τις συντεταγµένες του χρόνου.Και βέβαια, όπως µας έµαθε η επιστήµη, ο χρόνος υπάρχει συναρτήσει του χώρου. Η ιστορία λοιπόν είναι η γνώση που προσανατολίζει τον άνθρωπο µέσα στον χωρόχρονο. Και όπως το πλοίο χρειάζεται συνεχώς να γνωρίζει το στίγµα του και την κατεύθυνση της πορείας του, έτσι και κάθε νεαρό σκάφος που ανήκει στον στόλο της Πολιτείας έχει ανάγκη εξάντα και αστρολάβου για να µη χαθεί στο πέλαγος και τις τρικυµίες των καιρών.