Της Κίττυς Ξενάκη
Μια αχανής χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό και έναν από τους αρχαιότερους πολιτισμούς παγκοσμίως: πώς μπορεί να προσεγγίσει κανείς τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας;
Ιδού πέντε «κλειδιά» για ισάριθμες πύλες της.
1 Κομφουκιανισμός
Μέχρι και σήμερα στην Κίνα, άνθρωποι ξένοι αποκαλούν ο ένας τον άλλον «αδελφέ».Οι εποχές που οι ιδέες του καταγγέλλονταν και οι ναοί του καταστρέφονταν, επί Πολιτισμικής Επανάστασης, έχουν παρέλθει. Την άνοιξη αναμένεται στην Κίνα μια ταινία με θέμα τη ζωή του- στον ρόλο του Κομφούκιου ένας σταρ των πολεμικών τεχνών, ο Τσόου Γιουν-Φατ. Ο Κομφούκιος ήταν ένας άνθρωπος της Αναγέννησης, πολύ προτού υπάρξει Αναγέννηση. Πίστευε σε μια ιεραρχική και πατριαρχική τάξη, ναι, σε μια κοινωνική οργάνωση όπου καθένας οφείλει να «παραμένει στη θέση του». Πίστευε επίσης όμως πως όλοι γεννιούνται ίσοι, πως το ανθρώπινο ον επιδέχεται τελειοποίησης και πως η εξουσία πρέπει να δίνει το παράδειγμα και να διοικεί ενάρετα. Μέχρι και σήμερα, κινέζοι μαθητές του λυκείου επισκέπτονται ναούς του Κομφούκιου για καλή τύχη πριν από τις εξετάσεις. Ο Δάσκαλος Κονγκ (Κονγκζί στα κινεζικά, Κομφούκιος είναι το εκλατινισμένο όνομα που του έδωσαν οι Ιησουίτες) «γιόρτασε» στις 28 Σεπτεμβρίου τα 2.560ά γενέθλιά του.
2 Κομμουνισμός
Εξήντα ένα χρόνια συμπληρώθηκαν χθες από τότε που ο Μάο Τσετούνγκ, έχοντας απωθήσει έπειτα από 20ετή εμφύλιο τους εθνικιστές, ίδρυσε τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Η ιστορία της Κίνας, όλα αυτά τα χρόνια, είναι η ιστορία του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ενός Κόμματος που εξακολουθεί να μπερδεύει τους Δυτικούς με τις αντοχές του. «Αν θέλει κάποιος να καταλάβει την κινεζική πολιτική», είπε κάποτε ο Αμερικανός Ζμπίγκνιεφ Μπρεζίνσκι, «πρέπει να καταλάβει την περιπλοκότητα και τον πολύπλευρο ρόλο του ΚΚΚ».
Η συνταγή της μακροημέρευσης του μοναδικού κόμματος της Κίνας θα μπορούσε να αποδοθεί εκλαϊκευτικά ως εξής: αρκετές μεταρρυθμίσεις ώστε να παραμένει πιστή η μεσαία τάξη, αρκετός εθνικισμός ώστε να παραμένουν τοπικά περιορισμένες οι εθνοτικές εντάσεις, αρκετός έλεγχος της πληροφόρησης ώστε να παραμένουν οι ξένοι στον ιστορικό ρόλο των βαρβάρων και συνεχής ενδοσκόπηση. Αντίθετα με πολλά κομμουνιστικά καθεστώτα πριν από την Πτώση του Τείχους, το ΚΚΚ δείχνει ικανό να κατανοεί τις αδυναμίες του και πρόθυμο να τις πολεμήσει.
3 Καπιταλισμός
Στην ιστορική Τρίτη Ολομέλεια της 11ης Κεντρικής Επιτροπής του Συνεδρίου του Εθνικού Κόμματος που άνοιξε τις εργασίες της στις 22 Δεκεμβρίου του 1978, οι κομματικοί ηγέτες της Κίνας αποφάσισαν να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα σταδιακής αλλά εκ βάθρων μεταρρύθμισης του οικονομικού συστήματος. Η μαοϊκή βερσιόν μιας κεντρικά σχεδιασμένης οικονομίας, αποφάνθηκαν, είχε αποτύχει να παράγει επαρκή οικονομική ανάπτυξη και είχε καταστήσει τη χώρα ουραγό όχι μόνο των βιομηχανικά αναπτυγμένων χωρών της Δύσης. Τριάντα δύο χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο, η Κίνα έγινε και επισήμως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, πίσω από τις ΗΠΑ, πάνω από την Ιαπωνία. Το μοντέλο που εφαρμόζει ακούει σε πολλές και διαφορετικές ονομασίες: σοσιαλιστική οικονομία της αγοράς, σοσιαλισμός της αγοράς, κρατικός καπιταλισμός, αυταρχικός καπιταλισμός... Την ώρα που οι άλλες οικονομίες πασχίζουν να βγουν από το τέλμα, η Κίνα αναμένεται να καταγράψει φέτος ρυθμό ανάπτυξης 10%.
4 Ιντερνετ
Η πρώτη σύνδεση ανάμεσα στην ηπειρωτική Κίνα και το Ιντερνετ έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1987 ανάμεσα στο Κινεζικό Ινστιτούτο Εφαρμογών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (ΙCΑ) και το Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης. Το πρώτο e-mail που στάλθηκε από την Κίνα, τον ίδιο μήνα, είχε το εξής περιεχόμενο: «Από την άλλη πλευρά του Σινικού Τείχους, μπορούμε να φτάσουμε σε κάθε γωνιά του κόσμου».
Είκοσι τρία χρόνια αργότερα η Κίνα έχει τη μεγαλύτερη βάση χρηστών του Ιντερνετ στον κόσμο: 420 εκατομμύρια τον Ιούνιο, που αναμένεται να φτάσουν τα 469 εκατομμύρια- το 35% του συνολικού πληθυσμού- μέχρι τα τέλη του έτους. Ο μέσος χρήστης είναι νέος, άνδρας, ανύπαντρος, πτυχιούχος πανεπιστημίου. Υπάρχουν επίσης περισσότεροι από 50 εκατομμύρια μπλόγκερ. Ομως μόλις το 6% των κινεζικών ιστοσελίδων έχουν συνδέσεις με τον έξω κόσμο. Το Μεγάλο Τείχος Ασφαλείας της Κίνας, που θεμελιώθηκε το 2000, ελέγχει την εισροή των πληροφοριών- τουλάχιστον, λένε αυτοί που ξέρουν, στους λιγότερο αποφασισμένους και εξοικειωμένους με την τεχνολογία χρήστες.
5 Δικαιώματα
Το Σύνταγμα του 1982 εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης. Μια τροπολογία που εντάχθηκε σε αυτό το 2003 δηλώνει πως «το κράτος σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα». Στην Κίνα, όμως, το ολοκληρωτικό αντανακλαστικό, μαζί και η εμμονή στην ενότητα, είναι τόσο παλιά όσο και ο πρώτος αυτοκράτορας, ο Τσιν Σι Χουάνγκ. Το Πεκίνο δηλώνει πως έχει ευθύνη ως κυβέρνηση να εγγυάται μια «αρμονική κοινωνία», σε κάποιες περιπτώσεις λοιπόν άτομα πρέπει να πειστούν ή να υποχρεωθούν να κάνουν θυσίες για το ευρύτερο καλό. Κάπως έτσι, εξαιτίας των περιορισμών που επιβάλλει στην ελευθερία του λόγου, της μετακίνησης και της θρησκείας, εξαιτίας της θανατικής ποινής που εφαρμόζει για περισσότερα από 60 εγκλήματα, της πολιτικής του ενός παιδιού και των τακτικών της στο Θιβέτ, η Κίνα παραμένει από τους αγαπημένους στόχους των οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μεταξύ των 237 υποψηφίων για το φετινό Νόμπελ Ειρήνης, μάλιστα, περιλαμβάνεται και ένας φυλακισμένος κινέζος διαφωνών, ο Λιου Σιαομπό.
πηγη ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου