Η δόξα βγήκε στο «σφυρί»

Του ΝΙΚ. ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ

Οποιος οραματίζεται να φορέσει στο στήθος μετάλλιο νικητή του Παγκοσμίου Κυπέλλου και διαθέτει λεφτά για ξόδεμα, ας έχει το νου του. Με 150 χιλιάρικα μπορεί να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα.

Ο Νόμπι Στάιλς ήταν ο σκληρός της Εθνικής Αγγλίας που κατέκτησε τον παγκόσμιο τίτλο το 1966 στο Ουέμπλεϊ. Τα σημάδια από τον «πόλεμο του γρασιδιού» τα έφερε με περηφάνια στο πρόσωπο και στη ματωμένη του φανέλα. Τα δόντια που έλειπαν από το επινίκιο χαμόγελό του ήταν τα παράσημά του.

Σαράντα τέσσερα χρόνια μετά το θρίαμβο, που χαιρετίστηκε ως «η επιστροφή του ποδοσφαίρου στο σπίτι του», ο Νόμπι Στάιλς είναι ένας φτωχός γεράκος, λείψανο του χαλκέντερου αθλητή που τύλιγε τα πόδια του αντιπάλου στη λαδόκολλα και τα έτρωγε για μεζέ. Πρόσφατα έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τις δραστηριότητες που του χάριζαν ψωμί.

Στα 44 χρόνια που μεσολάβησαν από το 1966, ο Στάιλς πουλούσε τις αναμνήσεις του σε ακριβά γεύματα και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Για να θυμούνται οι παλαιότεροι, για να μαθαίνουν οι νέοι, για να βγάζουν τα προς το ζην οι ήρωες μιας σχεδόν ξεχασμένης εποχής.

«Αποφάσισα να πουλήσω το μετάλλιό μου και να μοιράσω τα κέρδη στους τρεις γιους μου», ανακοίνωσε ο Στάιλς. «Νιώθω πατριώτης όσο όλοι οι Εγγλέζοι, αλλά μου φτάνει που έζησα όσα έζησα. Οι μνήμες και οι φιλίες μιας ζωής είναι η ανταμοιβή που πάντοτε ήθελα. Τα ενθύμια από την καριέρα μου θα ήθελα να τα μοιράσω εξ ημισείας στα παιδιά μου. Αλλά πώς να κοπεί στα τρία ένα μετάλλιο; Καλύτερα λοιπόν να το βγάλω σε πλειστηριασμό».

Δεν είναι ο πρώτος που πήρε τη μεγάλη απόφαση. Από τους 11 που αγωνίστηκαν στον τελικό του Ουέμπλεϊ και κατέκτησαν μετάλλια, μόνο 3 κρατούν το τρόπαιο στην ιδιοκτησία τους. 

 Ο Τζακ Τσάρλτον λέει ότι δεν πρόκειται να το αποχωριστεί. Ο Μπόμπι Τσάρλτον το έχει δανείσει στο μουσείο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Και ο Ρότζερ Χαντ κρατάει το δικό του στο συρτάρι του. Προτίμησε να γίνει οικοδόμος παρά να εξαργυρώσει το πιο πολύτιμο σουβενίρ της καριέρας του.

Ο οπισθοφύλακας Τζορτζ Κόεν ήταν ο πρώτος που έβγαλε την κληρονομιά του στο σφυρί, το 1998. Ταλαιπωρημένος από προβλήματα υγείας και αδέκαρος και απόμαχος από το ποδόσφαιρο σε ηλικία 29 ετών, όρισε αρχική τιμή για το μετάλλιό του τις 60 χιλιάδες στερλίνες, αλλά ματαίωσε το εγχείρημα όταν διαπίστωσε την απροθυμία των υποψήφιων αγοραστών. Τελικά το αγόρασε η πρώην ομάδα του, η Φούλαμ, έναντι 80.000 λιρών.

Παρόμοιο ποσό έπιασε το μετάλλιο του Ρέι Ουίλσον, ο οποίος εργαζόταν ως νεκροθάφτης μέχρι τα 62 του χρόνια. 

Ο περίφημος γκολκίπερ Γκόρντον Μπανκς εισέπραξε 124.750 λίρες από τη δημοπρασία που έγινε στον οίκο «Κρίστις» το 2001. 

Επειτα από μία πενταετία, ο Αλαν Μπολ συνέτριψε το ρεκόρ του Μπανκς, με 164.800 λίρες. «Το μόνο που με ενδιαφέρει είναι να ζήσουν καλά τα παιδιά και τα εγγόνια μου», δικαιολογήθηκε.

Ο αρχηγός Μπόμπι Μουρ και ο αρχισκόρερ του τελικού Τζεφ Χαρστ πούλησαν τα μετάλλιά τους στην Ουέστ Χαμ με αντίτιμο 150 χιλιάρικα έκαστος. 

Του Μάρτιν Πίτερς το δήμευσαν το δικό του το 2001, όταν απολύθηκε από την ασφαλιστική εταιρεία όπου εργαζόταν. «Οφείλω να κοιτάξω όχι το παρελθόν, αλλά το μέλλον», είπε. Ο Νόμπι Στάιλς θα είναι ο όγδοος.

Σύμφωνα με τον κανονισμό της εποχής, οι εφεδρικοί ποδοσφαιριστές και ο προπονητές έμεναν με άδεια χέρια. Μετάλλια κέρδισαν αρχικώς μόνο οι 11 βασικοί. Η FIFA διόρθωσε την ανορθογραφία μόλις το 2009. Νεκρός από το 1998, ο μάνατζερ σερ Αλφ Ράμσεϊ παρέλαβε το βραβείο του στο γαλάζιο γήπεδο των ουρανών...

Πολλοί αθλητές

Στο eBay βρίσκει κανείς ακόμη και μετάλλια από Ολυμπιακούς Αγώνες, θερινούς ή χειμερινούς. Η αντικειμενική τους αξία είναι ευτελής: γύρω στα 110 ευρώ για ένα χρυσό, 20 για ασημένιο, φραγκοδίφραγκα για το μπρούντζινο. Αλλά οι συλλέκτες θα πλήρωναν όσο όσο για ένα μετάλλιο που ανήκε στον Μαρκ Σπιτς, στη Νάντια Κομανέτσι, στον Μάικλ Τζόρνταν. Πόσω μάλλον για το χαμένο χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο που πέταξε το 1960 ο Μοχάμεντ Αλι στον ποταμό Οχάιο, εξοργισμένος από το απαρτχάιντ του αμερικανικού Νότου...

Διάφοροι «ανώνυμοι» Ολυμπιονίκες από την Ανατολική Ευρώπη και αλλού ζητούν ως αρχική τιμή σε διαδικτυακούς πλειστηριασμούς 2-3 χιλιάδες ευρώ, αλλά δυσκολεύονται να βρουν αγοραστές.

Η Πολωνέζα κολυμβήτρια Οτίλια Γέντρεϊτσακ έβγαλε σε πλειστηριασμό το χρυσό που κέρδισε στους Αγώνες της Αθήνας (200 μ. πεταλούδα) και χάρισε 82.000 δολάρια σε αντικαρκινική κλινική παίδων. Στην πατρίδα της αντιμετωπίζεται ως οσία.

Η Αγγλία δεν πρόκειται φυσικά να αποκαθηλώσει τον Νόμπι Στάιλς και τους άλλους ποδοσφαιρικούς ήρωες του 1966. Εάν θέλει οπωσδήποτε να διοχετεύσει κάπου λαϊκή οργή, βρίσκει εύκολα εξιλαστήρια θύματα. Για παράδειγμα, την Ιλέιν Ντίρινγκ, η οποία πούλησε τα πολεμικά μετάλλια του νεκρού στο Αφγανιστάν αδελφού της έναντι 1.100 λιρών και χρησιμοποίησε τα κέρδη για να φύγει κρουαζιέρα στα ελληνικά νησιά...