Γεωργική επανάσταση μέσω δορυφόρου

Από την ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ

Ο αγρότης του μέλλοντος θα ανεβαίνει στο τρακτέρ του, θα πατά μερικά κουμπιά σ' έναν πίνακα κι όλα τα άλλα -ή σχεδόν όλα- θα τα αναλαμβάνει ο «αυτόματος πιλότος». Ισως ο άνθρωπος-οδηγός να βοηθά λιγάκι στις στροφές, αλλά το τρακτέρ θα χαράσσει τα αυλάκια στον αγρό, θα αναλύει τη σύσταση του εδάφους, θα προτείνει είδος σποράς και βοηθητικών λιπασμάτων και ουσιών. Ολα με τη βοήθεια δορυφόρων και ειδικών αισθητήρων.

Οπως αναφέρει πρόσφατο δημοσίευμα της ελβετικής «Νόιε Τσίρχερ Τσάιτουνγκ», πίσω από το πρόγραμμα «Precision Farming» βρίσκεται η σύγχρονη πληροφορική, που σκοπό έχει να πετύχει μ' έναν σμπάρο ...τρία τρυγόνια: την ήπια εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου, τη μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και την αύξηση της σοδειάς.

Κατά τη γνώμη των ειδικών, στο μέλλον οι γεωργικές δαπάνες για λίπανση και φυτοφάρμακα θα μειωθούν δραστικά. Σύμφωνα με τον Ρόμπιν Γκέμπερς από το Ινστιτούτο Αγρονομίας του Πότσνταμ, φυτοφάρμακα και λιπάσματα θα συνεχίσουν να ακριβαίνουν και «σε περίπου 50 χρόνια τα παγκόσμια κοιτάσματα φωσφόρου θα έχουν εξαντληθεί». Χωρίς φώσφορο, τα συνθετικά λιπάσματα σταδιακά θα αντικατασταθούν από φυσικές ουσίες, αφού αυτή είναι το κύριο συστατικό τους, μαζί με το άζωτο και το κάλιο. Γι' αυτό πολλοί αγρότες πιστεύουν πως οι επενδύσεις αξίζουν: περίπου 21.000 ευρώ κοστίζει η τεχνική αναπροσαρμογή ενός τρακτέρ με επιπρόσθετα περίπου 1.400 ευρώ ως τέλη για τη χρήση των υπηρεσιών γεω-στοιχείων.

Οπως τονίζει το ελβετικό άρθρο, λιγότερη λίπανση δεν σημαίνει και μικρότερες σοδειές. Αντιθέτως, οι ειδικοί υπολογίζουν πως με τη βοήθεια του προγράμματος «Precision Farming» η απόδοση μπορεί να αυξηθεί κατά 10% κατά προσέγγιση. Οι εκτιμήσεις βασίζονται στην άποψη πως δεν φυτρώνουν όλα παντού εξίσου καλά. Ο αγρότης του αύριο θα εμπιστεύεται και σε αυτό το θέμα τις ...εκ Διαστήματος παρατηρήσεις και πληροφορίες, καθώς δορυφόροι θα καταγράφουν την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που ανακλά ένας αγρός, ενώ πιο ακριβείς είναι οι καταμετρήσεις στο πεδίο κοντά στα υπέρυθρα κύματα. Τα υγιή φυτά ανακλούν αυτό το φως προς όλες τις κατευθύνσεις, ενώ σε άρρωστα ή μαραμένα φυτά σημειώνονται μικρότερες τιμές ανάκλασης. Ο συνδυασμός με τα νεότερα μετεωρολογικά στοιχεία οδηγεί στην κατάρτηση λεπτομερών χαρτών (εδαφικής) απόδοσης, όπου οι αγρότες διαβάζουν σε ποια σημεία ποια σπορά θα αναπτυχθεί καλύτερα και με τη χρήση ποιων συγκεκριμένων μιγμάτων λιπασμάτων.

Ο συνεταιρισμός Sevepi

Το δορυφορικό πρόγραμμα εφαρμόζεται και στη Γαλλία. Ο συνεταιρισμός Sevepi στη Νορμανδία προσφέρει στα μέλη του πολλές φορές το χρόνο ειδικούς χάρτες αγρών, με αντίτιμο 15 ευρώ ανά εκτάριο. Η εταιρεία πληροφοριών Infoterra, θυγατρική του ευρωπαϊκού ομίλου (άμυνας και αεροναυτικής) EADS διαβεβαιώνει ότι η κλιματική αλλαγή θα αναπτερώσει τις επιχειρήσεις -αφού και ο κλάδος των αγροτικών καλλιεργειών έχει ανάγκη από εναλλακτικές λύσεις.

Τα συστήματα «Precision Farming» δεν αξιοποιούν μόνον στοιχεία δορυφόρων, αλλά χρησιμοποιούν και αισθητήρες προσαρμοσμένους στα τρακτέρ, που μετρούν κατά τη διαδρομή τους τις τιμές pH του εδάφους. Τα αποτελέσματα δεν είναι τόσο ακριβή όσο εκείνα από δείγματα εδάφους, ενώ ειδικοί αισθητήρες μπορούν να καταμετρήσουν ακόμη και τις λεπτές αποχρώσεις του πράσινου στα φυτά, απ' όπου εξάγονται συμπεράσματα για τις ανάγκες χορήγησης αζώτου. Αντίστοιχα προσαρμόζεται στα δεδομένα αυτά και η ποσότητα λίπανσης. Λίγο πριν τη σοδειά άλλοι αισθητήρες μετρούν τα ποσοστά χούμους στα εδάφη. «Μέχρι τώρα η ποικιλία των εδαφών ήταν κάτι που αγνοούνταν», διευκρινίζει ο Ρ. Γκέμπερς· και να φανταστεί κανείς ότι η σύσταση τού εδάφους σε έναν αγρό μεταβάλλεται κάθε περίπου 100μ.!

Δορυφορική πλοήγηση, αισθητήρες υψηλής τεχνολογίας, χάρτες απόδοσης εδαφών - για τους αγρότες των αναπτυσσόμενων χωρών όλα αυτά ακούγονται ουτοπικά. Ομως και αυτοί κάποια στιγμή θα μπορούν να καρπωθούν τα οφέλη του προγράμματος «Precision Farming». Από καιρό είναι γνωστό ότι το φαινόμενο του παγκόσμιου λιμού είναι (και) πρόβλημα κατανομής. Πέραν τούτου, οι πληθυσμοί στις φτωχές περιοχές του πλανήτη αυξάνονται με ρυθμούς ταχύτερους απ' ό,τι αλλού, ωστόσο στοιχεία για τη σύσταση των εδαφών δεν υπάρχουν. «Διαθέτουμε περισσότερες επιστημονικές γνώσεις για τα εδάφη στον Αρη παρά στην Αφρική», τονίζει στην ΝΖΖ ο ειδικός επί θεμάτων εδαφικής σύστασης Πέδρο Σάντσες, από το Ινστιτούτο Earth τού Πανεπιστημίου Κολούμπια, κι ένας από τους μέντορες ενός παγκόσμιου ψηφιακού χάρτη καταγραφής εδαφών.

Σήμερα έχει χαρτογραφηθεί μόλις το 1/3 των ακάλυπτων από πάγο γήινων εδαφών σε κλίμακα 1 προς 1.000.000. Μπορεί τα Ηνωμένα Εθνη να δημοσίευσαν το 1981 τον πρώτο χάρτη εδαφών της Γης, όμως για τη γεωργία είναι πολύ ανακριβής. Αυτόν σκοπεύουν να βελτιώσουν οι επινοητές τού «Global Soil Map», με στόχο χαρτογραφήσεις σε κλίμακα 1 προς 90.000 (σχεδιασμός προϋπολογισμού 200 εκατ. δολαρίων).

πηγη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ