«Λύκειο, Λύκειο, είσ’ εδώ;»

Tης Eλενης Mπιστικα

Στα περισσότερα σπίτια, αν όχι σε όλα, υπάρχει παιδί σε σχολική ηλικία. Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο είναι η διαδρομή της γνώσης που παρέχεται από το κράτος στα δημόσια Δημοτικά - Γυμνάσια - Λύκεια δωρεάν, ενώ στα αντίστοιχα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, κολέγια κ.λπ. δίδακτρα πληρώνουν, συχνά με υπέρογκες θυσίες στον οικογενειακό προϋπολογισμό, οι γονείς και κηδεμόνες, τη σφοδρή επιθυμία όλων «να πάρει το παιδί την καλύτερη μόρφωση, να προχωρήσει με εφόδια στη ζωή του».

Οποιος έχει μεγαλώσει παιδιά, ξεκινώντας από τις δεκαετίες ’70, ’80, ’90 κ.ο.κ., θα γνωρίζει εκ πείρας ότι κάθε νέα κυβέρνηση που ανερχόταν στην εξουσία και κάθε νέος υπουργός της στον ανασχηματισμό επέφεραν αλλαγές στο πρόγραμμα και ιδίως στο σύστημα των εξετάσεων, με τα πρωτεία της αλλαγής στις Πανελλαδικές. Ενα πραγματικό «κομφούζιο» για τα παιδιά, αλλά και για την οικογένεια που πάντα συμπάσχει.

Εξυπνη και με ευρωπαϊκή θητεία στην Ευρωβουλή, η πρώην επίτροπος και νυν υπουργός Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου αποφάσισε να βάλει τη σφραγίδα της και αυτή σε μιαν ακόμη αλλαγή, όχι τόσο στο κρατούν εκπαιδευτικό σύστημα όσο στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της σχολικής χρονιάς, με σειρά προτάσεων –«και όχι αποφάσεων», όπως το διευκρινίζει η υπουργός– που συντείνουν στο να φέρουν κοντά τα δημόσια σχολεία με τα ιδιωτικά. Η περισσότερη προσοχή και διάθεση για καλυτέρευση στρέφεται πάλι στο πολύπαθο Λύκειο, μεταβατική περίοδο πριν ο έφηβος γίνει από μαθητής φοιτητής και πολίτης.

Τίτλος χαρακτηριστικός χθες της εφημερίδας «Τα Νέα» «Δημόσιο Λύκειο με... αέρα ιδιωτικού» και υπότιτλο «Επιχειρείται το κλείσιμο της ψαλίδας δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης».

Είναι νωρίς να σχολιάσουμε μια αλλαγή θολή και στον χώρο του ευκταίου. Ιδίως όσοι έχουμε πείρα, από τα δικά μας παιδιά, των αλλαγών που επέφεραν και καταργούσαν οι κυβερνήσεις.

Η γράφουσα, όπως και τα παιδιά της, πήγαν σε ιδιωτικά σχολεία, χωρίς να υπάρχει μεγάλη οικονομική άνεση. Ο πατέρας μου μετρούσε ένα ένα τα κέρματα και τα ’βαζε στον φάκελο κάθε μήνα για τα δίδακτρα, ώστε να φοιτήσω στο Αμερικανικό Κολλέγιο του Ελληνικού και να μάθω καλά τα αγγλικά, με πλούσια σχολική ημέρα. Απέναντι από το σπίτι μου, Πρατίνου και Δούριδος στο Παγκράτι, αστική συνοικία με άλσος, πλατείες και τρεις κινηματογράφους, ήταν το σχολικό συγκρότημα όπου στεγαζόταν το 7o Γυμνάσιο Αρρένων και το 4o Γυμνάσιο Θηλέων. Τη μια μέρα ήταν πρωί τα αγόρια, την άλλη τα κορίτσια. Οταν σχολούσαν ζωντάνευε η γειτονιά από τις φωνές και τα γέλια των παιδιών σε μεταπολεμική εποχή. Τα αγόρια έσπρωχναν μια παλιά μπάλα, τα κορίτσια, με μπλε ποδιές, έλεγαν τα δικά τους και γελούσαν. Στις επετείους σημαιοστολισμοί και στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς μελίσσι από γονείς στις ευρύχωρες αυλές του συγκροτήματος. Και ήταν καλοί οι δάσκαλοι και υπήρχε πειθαρχία και όταν χτυπούσε το κουδούνι έπεφτε σιγή απόλυτη. Και στις εξετάσεις, «Θέμα Πρώτον» ακουγόταν η φωνή του καθηγητή και το σύρσιμο της πένας στην κόλλα...

Καλά ήταν τα στερημένα χρόνια τότε, στα δημόσια και στα ιδιωτικά σχολεία. Συμμαζεμένα ήταν τα παιδιά κι έμεναν κοντά στις οικογένειές τους. Δεν φταίει το σύστημα, αλλά η όλη νοοτροπία της κοινωνίας που άλλαξε στόχους, δάσκαλοι και γονείς που ενέταξαν τη μόρφωση στα... ράφια του καταναλωτικού συστήματος.

Μεγαλύτερες αποδοχές και εργασιακή ασφάλεια απαιτούν οι διδάσκοντες, περισσότερη ελευθερία απολαμβάνουν τα παιδιά, λόγω του ότι στα περισσότερα σπίτια εργάζονται πλέον και οι δύο γονείς, ενώ οι γιαγιάδες απομακρύνθηκαν από την εστία, όπου έπαιζαν ενεργό ρόλο. Με υπολογιστή και ξένη γλώσσα στην Πρώτη Δημοτικού, με έμφαση στην ελληνική γλώσσα στο Λύκειο, με στροφή στις έρευνες και στις διατριβές αντί για την «παπαγαλία» δεν εξισώνονται στον αιώνα τον άπαντα τα δημόσια με τα ιδιωτικά σχολεία.

Το ξέρει η υπουργός εξ ιδίας πείρας, που έχει το παιδί της, καλό μαθητή, σε καλό ιδιωτικό σχολείο.

Τα δημόσια σχολεία θέλουν καλύτερα κτίρια, θέρμανση τον χειμώνα, χώρους για άθληση, ευσυνείδητους δασκάλους με συναίσθηση της αποστολής τους. Ολα τα άλλα, τα τεχνικά εφόδια, η χρήση των υπολογιστών, είναι λεπτομέρειες. Ολη μέρα στα facebook είναι οι μαθητές και στα παιχνίδια.

Η απομάκρυνση από το σχολικό βιβλίο είναι μέγα λάθος. Μαθαίνουμε ανάγνωση, δεν πατάμε πλήκτρα, όταν είμαστε έξι χρόνων. Το βιβλίο περιέχει στις σελίδες του την αίσθηση του καθήκοντος. Ο υπολογιστής γίνεται παιχνίδι στα νεαρά μυαλά, χωρίς την πρέπουσα επίβλεψη. Ας αφήσουμε τις προτάσεις και τις ιδέες, που έρχονται από την Ε.Ε. μαζί με κονδύλια ευπρόσδεκτα, και ας σκύψουμε στο πρόβλημα, που είναι: ευχαριστημένοι δάσκαλοι, αντάξιοι της αποστολής τους, και παιδιά που μπαίνουν στην τάξη όχι για να βαρεθούν ομαδικά, αλλά για να μάθουν. Καλές και άγιες οι νέες προτάσεις, αλλά ανήκουν στη σφαίρα του μη πραγματικού...