Λαύριο: υπόγειο «νεκροταφείο» τοξικών ρύπων

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
(Φωτογρ.: ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ)

Τα εγκαίνια ενός διαφορετικού τάφου πραγματοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ). Πρώτα κόπηκε η κόκκινη κορδέλα και στη συνέχεια δεκάδες άνθρωποι κατηφόρισαν 50 μέτρα κάτω από τη γη, προκειμένου να δουν από κοντά τον τάφο όπου θα αποθηκευτούν χιλιάδες τόνοι ρυπασμένων απορριμμάτων.

Πρόκειται για τον πρώτο ασφαλή Χώρο Υγειονομικής Ταφής Ρυπασμένων Εδαφών (ΧΥΤΡΕ) που αποκτάει η Ελλάδα, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις τοξικών ρύπων, κατάλοιπα της βαριάς βιομηχανικής δραστηριότητας των μεταλλείων που λειτουργούσαν στην περιοχή του Λαυρίου. Οι μακροχρόνιες δραστηριότητες στις εγκαταστάσεις της πρώην Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου άφησαν κληρονομιά ένα σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα. Τον περίφημο «δράκο», όπως χαρακτηριστικά επαναλάμβανε στα εγκαίνια του ΧΥΤΡΕ, ο αναπληρωτής καθηγητής της Σχολής Μηχανικών Μεταλλείων και Μεταλλουργών του ΕΜΠ και μέλος της επιστημονικής επιτροπής παρακολούθησης του έργου, Δημήτρης Καλιαμπάκος.

Σύμφωνα με στοιχεία που ο ίδιος παρουσίασε, το 1985, το 92,6% των παιδιών που φοιτούσαν σε σχολείο απόστασης μικρότερης των 500 μέτρων από τη βιομηχανική μονάδα, είχαν επίπεδο μολύβδου στο αίμα τους άνω των 20mg/dl. Το 1987, το 90% των παιδιών που κατοικούσαν στην πόλη του Λαυρίου είχε περισσότερο από 10 mg/dl μολύβδου στο αίμα τους. Το 1991, η ποσότητα απέκκρισης αρσενικού στα ούρα παιδιών και ενηλίκων που διέμεναν στο Λαύριο, ήταν περίπου διπλάσια αυτών που διέμεναν στον Ασπρόπυργο. Το 1997, η μέση τιμή του PbB (πολυβρωμιούχο διφαινύλιο) των παιδιών του Λαυρίου ήταν 19mg/dl, ενώ της Ελευσίνας 7,4mg/dl. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο δράκος είναι παρών και ότι η φωλιά του δράκου ήταν το Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου», καταλήγει ο καθηγητής.

Ο «δράκος» όμως ετοιμάζεται να κοιμηθεί 50 μέτρα κάτω από τη γη, σε έναν χώρο τη μελέτη του οποίου εκπόνησε το Εργαστήριο Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής του ΕΜΠ στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξυγίανση Εδαφών και Συμπληρωματικά Εργα στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου». Το έργο στοίχισε 3,5 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από το Γ' ΚΠΣ.

Οπως εξήγησε ο κ. Καλιαμπάκος, η εξυγίανση περιλαμβάνει δύο λύσεις:
Πρώτα, να συγκεντρωθούν σε συγκεκριμένο σκαμμένο και στεγανοποιημένο χώρο (ΧΥΤΡΕ), εντός του Τεχνολογικού Πάρκου, όλα τα ρυπασμένα εδάφη. Εκεί, με την τεχνολογία του «ξηρού τάφου» και καινοτόμα υλικά, τα τοξικά απορρίμματα θα παγιδεύονται και το νερό της βροχής δεν θα μπορεί να τα παρασύρει στον υδροφόρο ορίζοντα και επομένως να μολύνουν το περιβάλλον.

Η δεύτερη λύση ήταν η δημιουργία ενός ακόμη υπόγειου χώρου (χωρητικότητας 5,5 χιλιάδων τόνων) όπου θα συγκεντρωθούν τα απόβλητα που απαιτούν συγκεκριμένες συνθήκες φύλαξης. Οι λύσεις αυτές ωστόσο αφορούν μόνο στα απόβλητα που βρίσκονται στο Τεχνολογικό Πάρκο. «Στην καρδιά της ρύπανσης φτιάξαμε τον ΧΥΤΡΕ», τονίζει ο καθηγητής αντιπαραθέτοντας παράλληλα τα γερμανικά όρια ρύπων σε εμπορικές και βιομηχανικές περιοχές με αυτά στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου. Ενδεικτικά, στη Γερμανία, το ανώτατο όριο αρσενικού είναι τα 140ppm (χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο), ενώ στο Λαύριο φτάνει στα 8.500 ppm. Το κάδμιο, με όριο τα 60ppm, φτάνει στα 600ppm, ενώ για τον μόλυβδο, το όριο είναι τα 2.000ppm και φτάνει στο Τεχνολογικό Πάρκο τα 47.000 ppm.

Μεγάλο μέρος των τοξικών αυτών στοιχείων προέρχεται από το «Κτίριο Κονοφάγου» για το οποίο μίλησε ο ομότιμος καθηγητής Τεχνικής Γεωλογίας και Υδρογεωλογίας στο ΕΜΠ, Γιάννης Κουμαντάκης. Οπως εξήγησε ο καθηγητής, το «Κτίριο Κονοφάγου» λειτουργούσε σαν ένα τεράστιο φίλτρο που κατακρατούσε μεγάλο μέρος των τοξικών καπνών της μεταλλουργίας. Ενώ για την εποχή του ήταν ένα πρωτοποριακό περιβαλλοντικό έργο, σήμερα είναι ένα από τα πιο ρυπασμένα κτίρια με δεκάδες τόνους τοξικής σκόνης στο εσωτερικό του. Επιπροσθέτως, το υπουργείο Πολιτισμού το έχει χαρακτηρίσει διατηρητέο μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς. Η απορρύπανση του «Κονοφάγου» που αντιμετωπίζει παράλληλα και στατικά προβλήματα, περιλαμβάνει τον καθαρισμό του, την αδιαβροχοποίηση του κτιρίου, ενώ η σκόνη αρσενικού που βρίσκεται μέσα, καθώς και άλλα τοξικά απόβλητα, θα τοποθετηθούν σε ειδικά βαρέλια και στη συνέχεια θα αποθηκευτούν με ασφάλεια στον υπόγειο χώρο του Τεχνολογικού Πάρκου

ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου