Ο «μεσίτης» και ο «θυρωρός»

Toυ ΠΑΥΛΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Για να καταλάβουμε γιατί η Ελλάδα κατέληξε στο ΔΝΤ και γιατί η κυρία Βάσω Παπανδρέου επιμένει στο θέμα των ομολόγων, αρκεί να σκεφτούμε μια παλιά πολυκατοικία με 40 διαμερίσματα, έναν θυρωρό, έναν διαχειριστή και πολλούς μεσίτες.

Ο θυρωρός έχει τα κλειδιά των διαμερισμάτων, τα παρουσιάζει στους μεσίτες και επιβλέπει τις αγοραπωλησίες. Ενας μεσίτης πουλάει 10 διαμερίσματα προς 100.000 ευρώ έκαστο. Δεσμεύεται να τα παραδώσει στον αγοραστή σε τρεις ημέρες. Ο μεσίτης δεν διαθέτει τα διαμερίσματα που πούλησε. Σκοπεύει να τα αποκτήσει την τρίτη ημέρα, λίγη ώρα προτού τα παραδώσει.

Η πράξη της πώλησης συμπιέζει την τιμή των διαμερισμάτων π.χ. κατά 3% μέσα σε τρεις ημέρες. Ετσι το πρωί της τρίτης ημέρας το κάθε διαμέρισμα κοστίζει 97.000 ευρώ. Ο μεσίτης αποκτά τα δέκα διαμερίσματα προς 97.000 έκαστο και τα παραδίδει στον αγοραστή, ο οποίος έχει συμφωνήσει να τα αγοράσει προς 100.000 έκαστο. Ετσι ο μεσίτης κερδίζει συνολικά 30.000 ευρώ. Αυτό λέγεται «σορτάρισμα». Ο μεσίτης «σόρταρε» την πολυκατοικία και κέρδισε 30.000 ευρώ.

Μπορεί όμως ο μεσίτης να μην κατορθώσει να αποκτήσει τα διαμερίσματα το πρωί της τρίτης ημέρας. Τι γίνεται τότε; Σε άλλες πολυκατοικίες ο θυρωρός τού επιβάλλει πρόστιμο. Στη συνέχεια με διάφορα μέσα (τον δανείζει, για παράδειγμα, ή του προσφέρει παράταση άλλες τρεις ημέρες) τον αναγκάζει να αποκτήσει τα δέκα διαμερίσματα και να τα παραδώσει στον αγοραστή τους. Αν αυτό δεν γίνει, τότε του επιβάλλει δεύτερο πρόστιμο και τον προειδοποιεί ότι αν αυτό επαναληφθεί θα του αφαιρέσει την άδεια να πουλάει διαμερίσματα στην πολυκατοικία.

Στην παλιά πολυκατοικία ο θυρωρός δεν επέβαλε ποτέ πρόστιμα. Μετά τον Φεβρουάριο του 2009 σταμάτησε να υποχρεώνει τον μεσίτη να αποκτήσει τα διαμερίσματα που πουλούσε. Μετά τον Οκτώβριο του 2009 αποφάσισε ότι αν η αγοραπωλησία δεν «κλείνει» σε τρεις ημέρες, να αρχίζει αυτόματα από την αρχή.

Κάποιες ημέρες ολόκληρη η πόλη συζητούσε ότι η παλιά πολυκατοικία είναι προβληματική, ότι οι ρωγμές των σεισμών σουλουπώθηκαν με γύψο και ότι ο διαχειριστής δεν ξέρει τι του γίνεται.

Υπάρχουν υποψίες (τα στοιχεία παραμένουν μυστικά...) ότι εκείνες τις γκρίζες ημέρες ο μεσίτης πουλούσε 20 διαμερίσματα προς 100.000 έκαστο. Μέσα σε πέντε ημέρες η τιμή του κάθε διαμερίσματος έπεφτε 6%, η συναλλαγή έκλεινε και ο μεσίτης κέρδιζε 120.000 ευρώ. Ομως η μείωση της τιμής των διαμερισμάτων δημιουργούσε νέα αρνητική δημοσιότητα για την αξία της πολυκατοικίας και νέες ευκαιρίες για «σορτάρισμα» . Και ώσπου ο διαχειριστής να αποφασίσει ένα μερεμέτι, ο φαύλος κύκλος της κερδοσκοπίας μπορούσε να επαναληφθεί.

Τα «διαμερίσματα» είναι τα ομόλογα, ο «θυρωρός» η Τράπεζα της Ελλάδος, ο «μεσίτης» μια οποιαδήποτε τράπεζα και ο «διαχειριστής» η κυβέρνηση, αυτή και η προηγούμενη.

Κάπως έτσι η παλιά πολυκατοικία, δηλαδή η Ελλάδα κατέληξε στο ΔΝΤ για «γενική επισκευή»...