Πόσο πακιστανικά είναι τα ελληνικά πανεπιστήμια;

Του Πασχου Mανδραβελη

Πόσο απέχει η Αθήνα από τη Λαχώρη του Πακιστάν; Σύμφωνα με τους ταξιδιωτικούς οδηγούς είναι πολύ μακριά: 4.644,6 χιλιόμετρα. Τα πακιστανικά πανεπιστήμια όμως με τα ελληνικά μοιάζουν να βρίσκονται στην ίδια γειτονιά. Οπως διαβάζουμε στην International Herald Tribune μαστίζονται από τα ίδια προβλήματα με διαφορετικό χρώμα. Εκεί νόμος είναι το δίκιο των ισλαμιστών, εδώ των αριστεριστών.

Πριν από ένα μήνα ο καθηγητής Περιβάλλοντος Ιφτικαρ Μπαλόχ δέχθηκε, στο Πανεπιστήμιο Παντζάπ επίθεση με σιδηρολοστούς από μια ομάδα εξαγριωμένων ισλαμιστών. Μεταφέρθηκε αιμόφυρτος στο νοσοκομείο. Αυτό ήταν το πρώτο κρούσμα τόσο σκληρής βίας σε πακιστανικό πανεπιστήμιο από τη φοιτητική οργάνωση Islami Jamiat Talaba. Στην Ελλάδα οι δικοί μας Ταλιμπάν του αριστερισμού ήδη μετρούν τρεις εξαιρετικά βίαιες επιθέσεις (εντός των ΑΕΙ, διότι εκτός, είναι πλέον κοινός τόπος). Τον Νοέμβριο του 2008 χτύπησαν με σιδηρολοστούς τον καθηγητή και πρόεδρο του Παιδαγωγικού Tμήματος κ. Iωάννη Παπαδάτο, τον Φεβρουάριο του 2009 προπηλάκισαν τον καθηγητή κ. Ι. Πανούση και τον Δεκέμβριο του 2009 τον πρύτανη κ. Χρήστο Κίττα.

Από μια άποψη τα πανεπιστήμια του Πακιστάν είναι ασφαλέστερα για τους «αντιφρονούντες»: όχι διότι οι επιθέσεις είναι λιγότερες, σε σχέση με τα ελληνικά πανεπιστήμια, αλλά τουλάχιστον εκεί το διδακτικό προσωπικό αντέδρασε άμεσα. Η πακιστανική ΠΟΣΔΕΠ προκήρυξε απεργία που κράτησε τρεις εβδομάδες. Οχι για κάποιο επίδομα, όπως συνηθίζεται εδώ, από τους δικούς μας πανεπιστημιακούς, αλλά ζητώντας να σταματήσει η ιδιότυπη ασυλία που προσφέρεται στην ισλαμική φοιτητική οργάνωση. Στο Πακιστάν δεν υπάρχει πανεπιστημιακό άσυλο, αλλά όλα τα κόμματα της χώρας συναλλάσσονται πολιτικά με το θρησκευτικό κόμμα Jamaat-e-Islami, του οποίου η φοιτητική οργάνωση έχει τα τάγματα εφόδου.

Σύμφωνα με την Ιnternational Ηerald Τribune το πρόβλημα του Πανεπιστημίου είναι σε μικρογραφία το πρόβλημα του Πακιστάν. «Μια δυσανεκτική επιθετική μειοψηφία τρομοκρατεί την ανοιχτόμυαλη ειρηνική πλειοψηφία, ενώ η καιροσκοπική πολιτική τάξη παραμένει σαστισμένη, αποκομίζοντας όμως οφέλη από τις πολιτικές συμμαχίες με τους επιτιθέμενους. Αυτή η δυναμική εξηγεί πώς οι Ταλιμπάν και άλλες ένοπλες ομάδες, αν και είναι μικρές και αντιδημοφιλείς μοιάζουν να κυριαρχούν σε ένα μεγάλο κομμάτι της πακιστανικής κοινωνίας».

Τηρώντας τις αναλογίες, θα πρέπει να πούμε ότι το ΚΚΕ δεν είναι ούτε ένοπλο, αλλά ούτε και ισλαμιστικό. Παρ’ όλο όμως που είναι μικρό κι ελάχιστα δημοφιλές (8% του εκλογικού σώματος) κατορθώνει με δέκα νοματαίους ανά καράβι κι άλλους τόσους ανά ξενοδοχείο να νεκρώνει όση παραγωγική δυναμική της χώρας απέμεινε. Η πρωτοσέλιδη φωτογραφία της «Καθημερινής» αποτυπώνει αυτήν την αντίστοιχη για τα καθ’ ημάς κυριαρχία: έξω από τη «Μεγάλη Βρεταννία» τέσσερις κρατούν ένα πανό, έξι κάθονται στα σκαλιά με φραπέ ανά χείρας κι ένας σκύλος είναι ξαπλωμένος. Τα ρολά του ξενοδοχείου είναι κατεβασμένα. Μια επιθετική μειοψηφία αποφασίζει δυναμικά αν θα γίνει δημόσιος διάλογος για το ασφαλιστικό, αν θα ανοίξει ένα ξενοδοχείο, ή αν θα αποπλεύσει ένα καράβι.

Γυρνώντας στα πακιστανικά πανεπιστήμια υπάρχει μια ακόμη αναλογία που πρέπει να μας προβληματίσει. Η αντιδυτική, μειοψηφία των ισλαμιστών φοιτητών διαμορφώνει με τη βία το πρόγραμμα σπουδών. «Μια καθηγήτρια που φοβάται να αποκαλύψει ολόκληρο το όνομά της και προτιμά να αναφέρεται μόνο ως κ Ταΐμπ, είπε ότι τα μέλη Islami Jamiat Talaba διέλυσαν δύο αθλητικές διοργανώσεις του πανεπιστημίου που είχε διοργανώσει. Το νεοϊδρυθέν τμήμα μουσικών σπουδών δεν μπόρεσε ποτέ να λειτουργήσει, διότι ”είναι αμαρτία”».

Οι εγχώριοι αριστεριστές είναι λίγο πιο πεζοί. Χρησιμοποιούν πλέον τη βία για τη βολή τους και όχι για αμιγώς ιδεολογικούς λόγους. Τελευταία κράτησαν «ομήρους» δύο καθηγήτριες της Ιατρικής επειδή διαφωνούσαν με το πρόγραμμα των εξετάσεων. Δεν πέρασε όμως πολύς καιρός από τότε που διαλύονταν ερευνητικά προγράμματα των πανεπιστημίων διότι ήταν «αμαρτωλά», ήτοι χρηματοδοτούνταν από τον ιδιωτικό τομέα, ή υπήρχε η υποψία ότι είναι του ΝΑΤΟ.

Τα ελληνικά ΑΕΙ μοιάζουν όλο και περισσότερο με το πανεπιστήμιο της Παντζάπ. Με μια μόνο διαφορά: εκεί οι διδάσκοντες σηκώνουν το ανάστημά τους απέναντι στις φασιστικές επιθέσεις. Ο Ιφτικαρ Μπαλόχ, ο καθηγητής που δάρθηκε ανηλεώς την 1η Απριλίου, αναγνώρισε τον αρχηγό των ταγμάτων εφόδου. Ηταν ένας 26χρονος φοιτητής γεωλογίας. Η φωτογραφία μαζί με τα στοιχεία του αρχηγού των ταγμάτων εφόδου έχει τοιχοκολληθεί σε κάθε γωνιά του πανεπιστημίου.