H επανάσταση στην τεχνολογία!

Tης Ολγας Σελλα

Διαφήμιση πρώτη: η κουτσομπόλα της γειτονιάς κρυφοκοιτάει από το ματάκι της πόρτας για να καταγράψει την... κίνηση στο απέναντι διαμέρισμα. Αμέσως μετά «πιάνει δουλειά». Μεταδίδει την είδηση και επικοινωνεί. Είναι το chatting του 1978, ολοκληρώνει η διαφήμιση, κάνοντας την αντιδιαστολή με τις σημερινές δυνατότητες της τεχνολογίας.

Διαφήμιση δεύτερη: μια παρέα μηχανόβιων, με εμφάνιση που παραπέμπει 30 χρόνια πίσω, σταματάει έξω από ένα περίπτερο και αναζητεί μια καφετέρια. Ο περιπτεράς, εξυπηρετικότατος, βγαίνει έξω από το περίπτερο και τους εξηγεί, φλυαρώντας χαριτωμένα, όλη τη διαδρομή. Είναι το gps του 1980 καταλήγει πάλι η διαφήμιση, και ξανακάνει τον παραλληλισμό με τις δυνατότητες που σήμερα παρέχουν οι μηχανές που βοηθούν στην εξεύρεση δρόμων και περιοχών.

Διαφήμιση τρίτη: ένα τσούρμο φουστανελάδες προσπαθεί να πείσει τον... Κολοκοτρώνη να χρησιμοποιήσει την τάδε μάρκα κινητού, διότι παρέχει «μοναδικές» δυνατότητες επικοινωνίας, και άρα μπορεί να συντονιστεί καλύτερα η... Επανάσταση! Κι όλοι μαζί στο τέλος τραγουδούν χαρωπά, παραλληλίζοντας την επανάσταση στην τεχνολογία (που προσφέρει το διαφημιζόμενο προϊόν) με την Επανάσταση του 1821.

Κοινό το εύρημα και των τριών διαφημιστικών μηνυμάτων: καταφεύγουν στο παρελθόν για να περιγράψουν, με τρόπο που πιστεύουν ότι ωφελεί το προϊόν που θέλουν να προβάλουν, το χάσμα που υπάρχει σε καθημερινούς και οικείους σήμερα τρόπους επικοινωνίας, επαφής, διευκόλυνσης της καθημερινότητας. Οι δύο πρώτες διαφημίσεις, που εντάσσονται στην ίδια καμπάνια, αντλούν πολύ εύστοχα το εύρημά τους από όχι και τόσο μακρινές εποχές -μόλις τριάντα χρόνια πίσω- αντιγράφουν έξυπνα την κινηματογραφική γλώσσα της εποχής στην οποία παραπέμπουν και τη συνοδεύουν με απολύτως αναγνωρίσιμες κοινωνικές συμπεριφορές και αισθητικές.

Η τρίτη διαφήμιση απλώς αστοχεί. Οχι επειδή κατεδαφίζει τα ιερά και τα όσια, όπως διάβασα χθες σε μια εφημερίδα. Απλώς επειδή δεν πείθει. Γιατί το εύρημά της αγγίζει τα όρια του φαιδρού και η κινηματογραφική της «γλώσσα» εμπίπτει απολύτως στα b-movies των δεκαετιών ’70-’80. Γιατί η προβαλλόμενη εικόνα ούτε ανατρέπει αυτό που ξέρουμε ούτε ανασύρει εικόνες και παραστάσεις για την εποχή, έτσι όπως αυτές συνδέονται με την εγκύκλια παιδεία όλων μας - συχνή δεξαμενή άντλησης διαφημιστικών σεναρίων για πολλά προϊόντα.

Θυμόμαστε, ίσως για χρόνια μετά, διαφημίσεις που δανείστηκαν με επιτυχία ανθρωπότυπους και συμπεριφορές που αφορούν την κοινωνία, την σατιρίζουν ή ερμηνεύουν άρρητες απορίες των μελών της. Και έγιναν μέρος της δικής τους τέχνης, κλασικές στο είδος τους και σλόγκαν στο στόμα πολλών.

Τις υπόλοιπες, αν κατά λάθος πέσουμε επάνω τους, απλώς θέλουμε να τις ξεχάσουμε. Οπως ένα κακό βιβλίο, μια αφόρητη παράσταση, μια κακή κινηματογραφική ταινία.