Ο «δεκάλογος» της Λισαβόνας

Του ΚΩΣΤΑ ΜΟΣΧΟΝΑ

Οι βασικές πτυχές της νέας Συνθήκης, που μπήκε σε ισχύ απο χθες 1/12/2009, είναι οι εξής:

1 Δεν περιλαμβάνονται όροι που αφήνουν υπόνοιες περί ομοσπονδίας, όπως «Σύνταγμα», ή σύμβολα (σημαία, ύμνος).

2 Καθίσταται δεσμευτική η Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ευρωπαίου Πολίτη (ελευθερία, ισότητα, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα). Εξαιρούνται η Μ. Βρετανία, η Πολωνία και η Τσεχία. Η εξαίρεση της Τσεχίας, την οποία απέσπασε την τελευταία στιγμή ο πρόεδρος της χώρας και αφορά τους Γερμανούς Σουδήτες, θα ενσωματωθεί στην επόμενη Πράξη Προσχώρησης κράτους-μέλους, που όλα δείχνουν ότι θα είναι η Κροατία.

3 Προβλέπεται η εκλογή ενός προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος πρέπει να έχει διατελέσει πρωθυπουργός κράτους-μέλους, για μία θητεία δυόμισι ετών, ο οποίος θα προετοιμάζει τις συνόδους κορυφής και θα εκπροσωπεί την Ε.Ε. στη διεθνή σκηνή. Για τη θέση αυτή επιλέχθηκε στις 19 Νοεμβρίου ο Βέλγος Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ.

4 Προβλέπεται θέση για «ύπατο εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια», ο οποίος θα είναι και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα αναλάβει τον συντονισμό κάθε εξωτερικής δράσης της Ε.Ε. Το Λονδίνο δεν επέτρεψε την ονομασία «ΥΠΕΞ της Ε.Ε.», αλλά αυτό δεν το εμπόδισε να απαιτήσει τον διορισμό στις 19 Νοεμβρίου της Βρετανής βαρόνης Κάθριν Αστον ως πρώτης ύπατης εκπροσώπου...

5 Κάθε χώρα θα έχει τον δικό της επίτροπο. Αρχικά, η Συνθήκη προέβλεπε τον περιορισμό από το 2014 του αριθμού των επιτρόπων, ο οποίος θα ήταν ίσος με τα δύο τρίτα των κρατών-μελών. Στη συνέχεια, όμως, η Ιρλανδία έθεσε ως προϋπόθεση για τη διεξαγωγή του δεύτερου δημοψηφίσματος να έχει κάθε χώρα τον δικό της επίτροπο.

6 Επεκτείνονται οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως προς τη συναπόφαση με το Συμβούλιο Υπουργών στον τομέα της δικαιοσύνης, της ασφάλειας και της νόμιμης μετανάστευσης.

7 Το πεδίο της λήψης απόφασης με ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο Υπουργών επεκτείνεται σε νέους τομείς, και κυρίως στη δικαστική και αστυνομική συνεργασία. Η Μ. Βρετανία και η Ιρλανδία θα εφαρμόζουν κατά βούληση τις αποφάσεις, αλλά δεν θα μπορούν να εμποδίσουν τους άλλους εταίρους.

8 Η λήψη απόφασης με ομοφωνία παραμένει σε ισχύ για την εξωτερική πολιτική, τη φορολογική πολιτική, την κοινωνική πολιτική και την επανεξέταση των Συνθηκών.

9 Η απόφαση με ειδική πλειοψηφία θα λαμβάνεται όταν υποστηρίζεται από το 55% των κρατών που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της Ε.Ε. Το σύστημα αυτό θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2014, ενώ η Πολωνία ζητεί από το 2017.

10 Προβλέπεται η εισαγωγή νέων στόχων, όπως η κοινή πολιτική στον τομέα της ενέργειας και η καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αναγνωρίζεται η σημασία των δημόσιων υπηρεσιών και εισάγεται μια «κοινωνική ρήτρα», η οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

πηγη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ