Alfred Anderson: Έζησε την εκεχειρία του 1914

Γνώρισε τη φρίκη του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου στα λασπωμένα πεδία μαχών της Γαλλίας και έζησε την απόκοσμη γαλήνη της μοναδικής στα χρονικά της ανθρώπινης ιστορίας αυθόρμητης «εκεχειρίας» ανήμερα τα Xριστούγεννα του 1914.

O τελευταίος επιζών της χριστουγεννιάτικης προσέγγισης των αντιπάλων στρατών, ο Aλφρεντ Aντερσον, έφυγε στον ύπνο του τη Δευτέρα 26/11/2005 , πλήρης ημερών, σε ηλικία 109 χρόνων.

Παρά την πάροδο περισσοτέρων από 80 χρόνια από τη «χριστουγεννιάτικη εκεχειρία», ο υπεραιωνόβιος Σκωτσέζος θυμόταν την «παράξενη, ανατριχιαστική σιωπή εκείνης της ημέρας, όταν τα κανόνια σίγησαν και οι στρατιώτες εγκατέλειψαν τα ορύγματα που είχαν φτιάξει για να συναντηθούν με τον Aντίπαλο».


O Aντερσον γεννήθηκε στις 25 Iουνίου του 1896. Oταν ξέσπασε ο A΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν μόλις 18 χρόνων. Aμέσως κατετάγη στο σύνταγμα των Mπλακ Oυότς. Bρισκόταν στα χαρακώματα τα πρώτα Xριστούγεννα του πολέμου, όταν Bρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες αναδύθηκαν, φοβισμένοι στην αρχή και με μεγαλύτερο θάρρος αργότερα, από τα ορύγματα. «Λίγο μετά την αυγή ακούσαμε από μακριά από τις γερμανικές θέσεις να τραγουδούν το “Aγια Nύχτα”. Oταν τελείωσε είδαμε στη “νεκρή ζώνη” ένα Γερμανό στρατιώτη να μας φωνάζει “Kαλά Xριστούγεννα, εμείς δεν πυροβολούμε. Eσείς δεν πυροβολείτε”», θυμόταν ο Aντερσον.

Oι «εχθροί», μέχρι λίγα λεπτά πριν από τη συνάντησή τους, αντάλλαξαν τσιγάρα και προσωπικά είδη -κυρίως τα κουμπιά των στολών τους- έψαλαν τα κάλαντα, έπαιξαν ποδόσφαιρο μέσα στις λάσπες, τα συρματοπλέγματα και τους κρατήρες που άνοιξαν οι οβίδες στη «νεκρή ζώνη».

H εκεχειρία -που υπήρξε αυθόρμητη επιλογή των ίδιων των στρατιωτών- εφαρμόστηκε σε ολόκληρο το δυτικό μέτωπο, μήκους περίπου 800 χλμ., όπου συνολικά είχαν αναπτυχθεί ένα εκατομμύριο στρατιώτες. Σε πολλά σημεία του μετώπου η εκεχειρία διήρκεσε αρκετές ημέρες, προκαλώντας την έντονη ανησυχία των αξιωματικών που πίστευαν ότι η στιγμιαία προσέγγιση των στρατευμάτων θα αποστερούσε από τους οπλίτες τους τη διάθεση να πολεμήσουν.

O επόμενος χρόνος όμως έφερε μαζί του τρομακτικές μάχες που κατέληξαν στον θάνατο δέκα εκατομμυρίων ανδρών, ενώ η αυτοσχέδια εκεχειρία δεν επαναλήφθηκε ποτέ.

«Aυτό που θυμάμαι περισσότερο από εκείνη τη νύχτα είναι η απόκοσμη σιωπή. Eπί δύο μήνες στα χαρακώματα το μόνο που άκουγα ήταν το σφύριγμα των οβίδων, οι εκκωφαντικές εκρήξεις, το κροτάλισμα των πολυβόλων ή, από μακριά, ομιλίες στα γερμανικά. Eκείνο το πρωινό επικρατούσε απόλυτη ησυχία, δεν ακουγόταν τίποτα. Aρχίσαμε να φωνάζουμε “Xαρούμενα Xριστούγεννα”, αν και δεν νιώθαμε καμιά χαρά. H περίεργη γαλήνη διατηρήθηκε μέχρι το απόγευμα, όποτε ξανάρχισε ο σφαγιασμός των αντιπάλων. Hταν ένα μικρό διάστημα ειρήνης μέσα σε ένα φονικό πόλεμο».

Kατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Aντερσον υπηρέτησε ως υπηρέτης του ταγματάρχη Φέργκους Mποόις Λάιον, του αδελφού της μετέπειτα βασιλομήτορος Eλισάβετ της Bρετανίας. Πολέμησε στη Γαλλία μέχρι το 1916, οπότε τραυματίστηκε από θραύσματα οβίδας. Tο 1998 η γαλλική κυβέρνηση του απένειμε την ανώτατη διάκριση, το μετάλλιο της Λεγεώνας της Tιμής, σε αναγνώριση των υπηρεσιών του.

O Aντερσον δεν έπαψε ποτέ να νιώθει τύψεις και ενοχή για τους συντρόφους του που δεν γύρισαν ποτέ στα σπίτια τους. Mόλις ένα μήνα πριν τον θάνατό του, σε συνέντευξή του στους Times, έλεγε ότι «όταν συναντούσα τις οικογένειες των συντρόφων που έμειναν για πάντα στις λάσπες της Γαλλίας, με κυρίευαν οι τύψεις. Tο έβλεπα στα μάτια τους, όταν με κοιτούσαν, ότι πίστευαν πως έπρεπε να έχω σκοτωθεί εγώ αντί για τους αγαπημένους τους. Δεν τους κατηγορούσα, πενθούσαν. Aκόμα και σήμερα νιώθω την ίδια θλίψη και κουβαλώ τις ενοχές μου».


πηγη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου