Ο καρδιολόγος, Π. Σταματόπουλος, που έσωσε τον Κοβάσεβιτς μιλάει στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» για εικονικές εξετάσειςΤου Ν. Α. Κωνσταντοπουλου
«Αιφνίδιος θάνατος», συνηθίζουμε να λέμε κάθε φορά που μαθαίνουμε για τον θάνατο ενός νεαρού ή ενός επαγγελματία αθλητή.
Πόσο αιφνίδιος, όμως, είναι πράγματι; Για να μπορεί να χαρακτηρισθεί έτσι, πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι ο αθλητής έχει εξετασθεί ενδελεχώς ιατρικώς, ώστε ν’ αποκλεισθεί προϋπάρχουσα βλάβη, κυρίως της καρδιάς. Οταν μετά τον πρόσφατο θάνατο 14χρονου ποδοσφαιριστή, επικοινωνήσαμε με τον Παναγιώτη Σταματόπουλο, τον καρδιολόγο του Ολυμπιακού, που έσωσε τον Ντάρκο Κοβάσεβιτς, ο αθλητίατρος και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Αθλητικών Ερευνών, μόλις του αναφέραμε τον σκοπό της επικοινωνίας μας, είπε: «Εμείς τα λέμε». Ο Αντόνιο ντε Νίγκρις, ο άτυχος 31χρονος ποδοσφαιριστής της Λάρισας, ζούσε ακόμη. «Εφυγε» λίγες ώρες αργότερα.
«Τι λέτε, δηλαδή, κ. Σταματόπουλε;», ήταν η αυθόρμητη ερώτηση.
«Ακούστε, σωματεία πηγαίνουν τα δελτία των αθλητών σε φίλο γιατρό, που υπογράφει χωρίς να εξετάσει τα παιδιά. Για να είναι αιφνίδιος ο θάνατος κάποιου, πρέπει να μην υπολογίζουμε ότι θα πεθάνει. Αυτό σημαίνει ότι ο αθλητής έχει εξετασθεί από παιδίατρο ή παθολόγο και καρδιολόγο. Ευθύνη έχουν τα σωματεία, ο γιατρός, αλλά και ο αθλητής».
– Και ο γονιός έχει, διότι πρέπει να φροντίσει να γίνει η εξέταση.
– Βεβαίως.
– Ποιες παθήσεις της καρδιάς ή άλλες είναι επικίνδυνες για την άθληση;
– Συγγενής στένωση αορτής, υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια, συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων, στεφανιαία νόσος, που, όμως, δύσκολα αναπτύσσεται σε μικρή ηλικία, αρρυθμιογόνος δεξιά κοιλία, σύνδρομο Μαρφάν (διάταση αορτής με ανεπάρκεια αυτής), το οποίο μπορεί να διαγνωσθεί σχετικά εύκολα, αφού τα χέρια φθάνουν στα γόνατα, σύνδρομα προδιεγέρσεως και γονιδιακά νοσήματα.
– Τι είδους εξετάσεις πρέπει να γίνονται;
– Υπάρχουν δύο σχολές. Η αμερικανική, με κλινική εξέταση και ιστορικό και η ευρωπαϊκή, που έχει, επιπλέον, ηλεκτροκαρδιογράφημα και τρίπλεξ καρδιάς. Στο ιστορικό παίρνουμε λεπτομερείς πληροφορίες από το παιδί και το περιβάλλον του: αν οι γονείς ή τα αδέλφια ήταν ή είναι καρδιοπαθείς ή έχουν διαβήτη ή υπέρταση. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει επισκόπηση (πώς φαίνεται η όψη), ψηλάφηση, κυρίως των κάτω άκρων και της καρωτίδας, μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και ακρόαση.
– Το φύσημα είναι επικίνδυνο;
– Εξαρτάται από το είδος. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι λειτουργικά. Η καρδιά δεν έχει ανατομική βλάβη. Στα οργανικά υπάρχει βλάβη, αλλά δεν είναι κατ’ ανάγκην επικίνδυνη. Αξιολογούνται σε συνδυασμό με υπέρηχο.
– Οι αθλητές έχουν διαφορετική καρδιά από τον κοινό άνθρωπο, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση ακόμη και σε γιατρούς.
– Ακριβώς. Ανάλογα, μάλιστα, με το άθλημα ή το αγώνισμα, οι αθλητές έχουν διαφορετική ανατομική και λειτουργική προσαρμογή. Αν προκύπτουν ευρήματα μη συνηθισμένα, πρέπει να αξιολογούνται αν είναι προσαρμογές ή παθολογικές οντότητες. Πρέπει να γίνει εξέταση και αν κάτι προκαλεί υποψία, πρέπει να προσφύγουμε σε καρδιολόγο εξοικειωμένο στα αθλητικά θέματα.
Κλείνουμε περίπου όπως αρχίσαμε: «Ο κόσμος πρέπει να πεισθεί ότι το να αθλείται και να αγωνίζεται κάποιος με υπογεγραμμένο δελτίο, χωρίς εξέταση, είναι κεφαλαιώδες λάθος, που μπορεί να αποβεί μοιραίο», λέει ο κ. Σταματόπουλος.
«Τι λέτε, δηλαδή, κ. Σταματόπουλε;», ήταν η αυθόρμητη ερώτηση.
«Ακούστε, σωματεία πηγαίνουν τα δελτία των αθλητών σε φίλο γιατρό, που υπογράφει χωρίς να εξετάσει τα παιδιά. Για να είναι αιφνίδιος ο θάνατος κάποιου, πρέπει να μην υπολογίζουμε ότι θα πεθάνει. Αυτό σημαίνει ότι ο αθλητής έχει εξετασθεί από παιδίατρο ή παθολόγο και καρδιολόγο. Ευθύνη έχουν τα σωματεία, ο γιατρός, αλλά και ο αθλητής».
– Και ο γονιός έχει, διότι πρέπει να φροντίσει να γίνει η εξέταση.
– Βεβαίως.
– Ποιες παθήσεις της καρδιάς ή άλλες είναι επικίνδυνες για την άθληση;
– Συγγενής στένωση αορτής, υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια, συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων, στεφανιαία νόσος, που, όμως, δύσκολα αναπτύσσεται σε μικρή ηλικία, αρρυθμιογόνος δεξιά κοιλία, σύνδρομο Μαρφάν (διάταση αορτής με ανεπάρκεια αυτής), το οποίο μπορεί να διαγνωσθεί σχετικά εύκολα, αφού τα χέρια φθάνουν στα γόνατα, σύνδρομα προδιεγέρσεως και γονιδιακά νοσήματα.
– Τι είδους εξετάσεις πρέπει να γίνονται;
– Υπάρχουν δύο σχολές. Η αμερικανική, με κλινική εξέταση και ιστορικό και η ευρωπαϊκή, που έχει, επιπλέον, ηλεκτροκαρδιογράφημα και τρίπλεξ καρδιάς. Στο ιστορικό παίρνουμε λεπτομερείς πληροφορίες από το παιδί και το περιβάλλον του: αν οι γονείς ή τα αδέλφια ήταν ή είναι καρδιοπαθείς ή έχουν διαβήτη ή υπέρταση. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει επισκόπηση (πώς φαίνεται η όψη), ψηλάφηση, κυρίως των κάτω άκρων και της καρωτίδας, μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και ακρόαση.
– Το φύσημα είναι επικίνδυνο;
– Εξαρτάται από το είδος. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι λειτουργικά. Η καρδιά δεν έχει ανατομική βλάβη. Στα οργανικά υπάρχει βλάβη, αλλά δεν είναι κατ’ ανάγκην επικίνδυνη. Αξιολογούνται σε συνδυασμό με υπέρηχο.
– Οι αθλητές έχουν διαφορετική καρδιά από τον κοινό άνθρωπο, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση ακόμη και σε γιατρούς.
– Ακριβώς. Ανάλογα, μάλιστα, με το άθλημα ή το αγώνισμα, οι αθλητές έχουν διαφορετική ανατομική και λειτουργική προσαρμογή. Αν προκύπτουν ευρήματα μη συνηθισμένα, πρέπει να αξιολογούνται αν είναι προσαρμογές ή παθολογικές οντότητες. Πρέπει να γίνει εξέταση και αν κάτι προκαλεί υποψία, πρέπει να προσφύγουμε σε καρδιολόγο εξοικειωμένο στα αθλητικά θέματα.
Κλείνουμε περίπου όπως αρχίσαμε: «Ο κόσμος πρέπει να πεισθεί ότι το να αθλείται και να αγωνίζεται κάποιος με υπογεγραμμένο δελτίο, χωρίς εξέταση, είναι κεφαλαιώδες λάθος, που μπορεί να αποβεί μοιραίο», λέει ο κ. Σταματόπουλος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου