ΤΟΥΡΚΙΑ: Φωτιά στις σχέσεις Αγκυρας - Βαγδάτης βάζει το πετρέλαιο του Ιρακινού Κουρδιστάν

Του Γιώργου Παυλόπουλου

Φωτιές βάζει στις σχέσεις της Αγκυρας με τη Βαγδάτη, καθώς και στις γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή, η απόφαση της αυτόνομης κυβέρνησης του Ιρακινού Κουρδιστάν να εξάγει απευθείας πετρέλαιο προς τις διεθνείς αγορές μέσω των τερματικών σταθμών της Τουρκίας. 

Παρά το γεγονός ότι οι ποσότητες είναι ακόμη μικρές, η ενέργεια αυτή έχει εξόχως συμβολικό χαρακτήρα και υπογραμμίζει αφενός την πρόθεση των Κούρδων να αποκτήσουν πλήρη αυτονομία από την κεντρική κυβέρνηση και αφετέρου την αδυναμία της δεύτερης (η οποία ελέγχεται κυρίως από τους Αραβες Σιίτες, που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της χώρας) να επιβάλλει εθνικό έλεγχο στις πλουτοπαραγωγικές πηγές του Ιράκ, αλλά και να διασφαλίσει την ενότητά του.

Η διαχείριση των πλούσιων πετρελαϊκών κοιτασμάτων του βορείου Ιράκ βρίσκονται, άλλωστε, στο επίκεντρο της διαμάχης ανάμεσα στους Κούρδους και την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη ισχυρίζεται ότι μόνο αυτή έχει συνταγματικά το δικαίωμα να προχωρεί σε εξαγωγές και δεν έχει διστάσει να επιβάλλει κυρώσεις σε ξένες εταιρείες που συνεργάστηκαν με τη διοίκηση του Αρμπίλ χωρίς τη δικής της έγκριση ή διαμεσολάβηση. Στην πράξη, ωστόσο, αποδεικνύεται ότι δεν είναι σε θέση να επιβάλλει τη θέλησή της.

 

Τουρκία
Στην υπόθεση, όπως είναι προφανές, εμπλέκεται άμεσα και η Τουρκία, η οποία ανέκαθεν θεωρούσε το βόρειο Ιράκ «ζωτικό χώρο» γι' αυτήν. Εκτός των άλλων, μέσα από τη σύναψη στενών δεσμών με την τοπική κυβέρνηση, η Αγκυρα ελπίζει ότι θα τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια του ΡΚΚ -της βασικής οργάνωσης των Κούρδων της Τουρκίας, που με τη δράση της τους τελευταίους μήνες έχει προκαλέσει έντονα προβλήματα στην τουρκική πλευρά .

Ομως, η τακτική αυτή ανησυχεί πολλούς και ιδιαίτερα τους Αμερικανούς, οι οποίοι, εμμέσως πλην σαφώς, προσάπτουν στην Τουρκία ότι υποθάλπει και ενισχύει τη διχοτόμηση του Ιράκ, ενώ παράλληλα σπρώχνει τον πρωθυπουργό του, Νούρι αλ-Μαλίκι, στην αγκαλιά της Τεχεράνης, «μητρόπολης» των Σιιτών. 

Η Αγκυρα, από την πλευρά της, κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι υποκρίνονται, καθώς, όπως λέει, τουλάχιστον σαράντα αμερικανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται σήμερα στο βόρειο Ιράκ, σε απευθείας συνεννόηση με την τοπική κυβέρνηση.

Το θέμα θα κυριαρχήσει, αναμφίβολα, στις επαφές που θα έχει στην Ουάσινγκτον, την ερχόμενη εβδομάδα, υψηλόβαθμη τουρκική αντιπροσωπία, με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών, Φεριντούν Σινιρλιόγλου.

 

Σαμποτάζ στη Βαγδάτη

Απείχαν από τη χθεσινή συνεδρίαση του κυβερνητικού συμβουλίου οι υπουργοί που προέρχονται από τα κόμματα των Κούρδων και Σουνιτών Αράβων. Η αιτία που πρόβαλαν είναι ότι ο πρωθυπουργός αλ-Μαλίκι τούς «ρίχνει» στον καταμερισμό της εξουσίας προς όφελος των Σιιτών. Υπενθυμίζεται ότι, πρόσφατα, χιλιάδες διαδηλωτές είχαν αποκλείσει την πρόσβαση προς τις σουνιτικές περιοχές της Βαγδάτης, διαμαρτυρόμενοι για την περιθωριοποίησή τους από την κυβέρνηση.